تاریخ

دستیابی به تفسیر راستین قرآن و فرهنگ اسلامی

درس هایی از زندگانی رسول الله صلی الله علیه و سلم (3)

ضرورت بازخوانی و تحلیل زندگانی رسول الله

3) دستیابی به تفسیر و تبیین راستین قرآن

 زندگانی رسول الله را بررسی می کنیم تا بهتر و بیشتر بتوانیم قرآن کلام خدا و برنامه هدایت انسان ها را درک و فهم نماییم.

قرآن اهداف و مقاصدی دارد که برای همگان دستیابی به آن ممکن و میسر نیست ؛  علاوه بر اینکه تفسیر و تحلیل قرآن به تنهایی و بدون مراجعه به اساتید مقدور نیست ، در این میان برترین و شایسته ترین مرجع برای فهم قرآن کسی نیست جز شخص رسول الله و اصحاب او که بسان شاگردانی وفادار به فراگیری کلام وحی می پرداختند.

از آنجا که قرآن تنها بر قلب رسول الله(ص) نازل شده است و خداوند نیز آن حضرت را مسئول تبیین و تفسیر هدایت سماویش معرفی فرموده است ( لِتُبَیِّنَ للنّاسِ ما نُزِّلَ اِلَیهِم) و از کارهایی که رسول الله -همانگونه که قرآن بیان کرده -انجام می داد عبارت بود از تلاوت و آموزش آیات نازله و تزکیه مشتاقان بر اساس همین هدایت ها ؛ علاوه بر تبیین و تفسیر یک یک آیات قرآن ؛ پس ناب ترین و معتبرترین تفسیر و تبیین قرآن را می توان از لابلای بازخوانی سیره گفتاری و عملی ایشان دریافت و تلقی نمود ، تفسیری که رسول الله از جبرئیل امین و او هم از الله تعالی فراگرفته است.

تازه همانگونه که علما می گویند اسباب نزول بسیاری از آیات قرآن چیزی نیست جز شرح حال شخص رسول اللله و مردمانی که معاصر قرآن بوده اند مانند سبب نزول سوره “عبَس” و مجادله و کوثر و …..

علاوه بر آیات مجمل و متشابهی که تفسیر و تبییین انحصاری آن را فقط آن حضرت محمد می داند و بس ؛ پس برای تفسیر و تبیین قرآن کریم چاره ای نیست جز بازگشت و بازخوانی سیره نبوی و صحابه.

 

4) دستیابی به ترجمان عملی فرهنگ اسلامی و قرآنی

از آنجا که رسول الله و یاران وفادارش با تمام توان به عملی نمودن آموزه های قرآن می پرداختند و عملکرد آنان مصداق تمدن و فرهنگ اسلام و قرآن به شمار می آید و همانگونه که قرآن می گوید پس از آموزش ها و تزکیه ها و تربیت های لازم ، به بهترین انسان های روی کره زمین مبدل شده بودند و طلائی ترین و قرآنی ترین تمدن و فرهنگ را آنان رقم زده و به نمایش گذاشتند ؛ بنا بر این بازخوانی سیره آنان بدین منظور صورت می گیرد که تمدن اسلامی متجلی در زندگانی رسول الله و اصحاب کشف و ثبت گردد.

چرا که صاحب نظران در تعریف سیره نبوی می گویند : موضع گیری ها ، تصمیم گیری ها ، اقدام به صلح  و جهاد و تشکیل جامعه ای متکثر و چند صدا در مدینه توسط رسول الله و همزیستی مسالمت آمیز مسلمانان با سایر مردم و تلاش جهت  زدودن بی سوادی و فقر و…. نمایانگر تمدنی اسلامی و اصیل است که ریشه در قرآن و سنت و سیره نبوی دارد. 

آنگاه که کسانی از دیار روم یا فارس به هر منظوری راهی دیار مسلمین می شده و به بهترین شیوه مورد استقبال و اکرام قرار می گرفتند و یا کسانی چون پادشاه روم جویای چگونگی تعامل محمد با اطرافیانش می باشد ، این ها همه صبغه ای از آن فرهنگ اسلامی بود که به سوژه مناسبی جهت مطالعه خاورشناسان قرون بعدی مبدل شد.

تحمل و شکیبایی پیامبر و پیروانش در مکه و عدم درگیری آنان با مراکز قدرت و در نهایت آواره شدنشان به مدینه و خودداری از هرگونه درگیری های داخلی و تلاش جهت همبستگی داخلی و همزیستی شهروندان و…. بازتاب فرهنگی اسلامی و قرآنی است که پیامبر در طول رسالتش جهت ترسیخ پایه های آن کوشید ، فرهنگی که ریشه در جهان بینی قرآنی و عقیده اسلامی از جمله ایمان به کرامت انسانی و واگذاری حساب رسی به خداوند آن هم در روز قیامت و…. دارد.

والسلام / رسول رسولی کیا

 

برای مشاهده بخش اول

برای مشاهده بخش دوم

نمایش بیشتر

رسول رسولی کیا

@نویسنده و مترجم @ آذزبایجان غربی - مهاباد @ شغل : دبیر آموزش و پرورش

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

همچنین ببینید
بستن
دکمه بازگشت به بالا