سخن گفتن، آدابی دارد

آداب حرف زدن

۱ـ سعی کن با صدایی واضح و شنوا حرف بزنی، تا گفتەهایت را بە خوبی بفهمند و آن قدر هم بلند نباشد کە اطرافیانت را بیزار کنی.

۲ـ بە کسی کە برایش حرف می‌زنی نگاە کن، نە اینکە سرت را پایین بیندازی، یا اگر برای جمعی از مردم حرف می‌زنی، لازم است بە تمامی جمع توجە داشتە باشی و به همه نگاە کنی، نە اینکە نگاه‌هایت و صحبتت تنها بە روی شخصی یا چند نفر باشد،  بلکە لازم است صحبت و حرف زدن و گفتگویت برای همە یعنی تمامی جمع باشد.

۳ـ  حرف هیچ کس را قطع نکن و به هیچ کس تهمت دروغ نزن و کسی را دروغگو مپندار.

۴ـ هنگام صحبت کردن مواظب اطرافیانت و اُوضاع و اَحوال دوروبرت باش، بە فرض مثال وقتی داری با کسی حرف میزنی و از چهرەاش معلوم است کە غمگین و دردمند و ناراحت است، مواظب باش حرفی از دهانت خارج نشود کە باعث شود طرف مقابل را بیشتر ناراحت و اذیت کرده و بی طاقت کنی.

۵ـ تا می‌توانی سعی کن کە کمتر حرف بزنی، ساکت باش و بیشتر گوش فرا بده.

۶ـ زیاد از خودت تعریف و تمجید نکن.

۷ـ قبل از اینکه حرفی بزنی، دربارەی حرف‌ها و گفتەهایت بە خوبی و زیبایی و با حوصلە  فکر کن. همان طور کە گفتە شدە؛ قبل از اینکە حرفی را  بزنی، تو مالک و صاحب آن حرف هستی. چون حرفی کە در فکرش هستی و می‌خواهی بە زبان بیاوری، اگر حرف خوبی و یا زشتی باشد، بی شک پیش خودت است و کنترلش در دست خودت است، ولی بعد از اینکە حرفت را زدی، دیگر نمی‌توانی پنهانش کنی و دوبارە پس بگیری و از آن پشیمان شوی.

۸ـ اگر در حق کسی خطا کردی، سعی کن در همال لحظە از او عذرخواهی کنی که تو را ببخشد، همان گونە که گفتە شدە: جای زخم گلولە خوب می‌شود، ولی جای زخم زبان هرگز خوب نمی‌شود. به همین خاطر اگر حرف زشتی در حق انسانی از دهانت پرید، تلاش کن بە خطایی کە مرتکب شدی، پی ببری و در اولین فرصت با او آشتی کنی و زخمی را کە بر دلش زدی، با عذرخواهی مرهم کنی کە این کار و رفتار تو نتیجە خوبی دارد و باعث محبوبیت بیشتر تو در میان مردم می‌شود.

۹ـ هرگز خبری را منتشر مکن کە از آن مطمئن نیستی و هیچ معلوماتی دربارەاش نداری، بە خاطر اینکە در میان مردم همانند شخصی دروغگو شناخته خواهی شد.

۱۰ـ در وقت حرف زدن آدامس جوییدن و نگاە کردن بە این طرف و آن طرف کار زشت و ناپسندی است و باعث خرد شدن شخصیت تو در میان مردم و جامعە می‌شود.

۱۱ـ همیشە سعی کن و در تلاش باش که هرگز بە میان جمعی نروی و معاشرت و همنشینی نکنی کە دائما حرف زشت و افترا و بهتان زدن کارشان باشد، خود را از همچنین جمعی بە دور بگیر.

این چند نکتەای کە بیان کردیم، خیلی لازم و ضروری هستند کە با لطف خدای مهربان، در زندگی خود عملی کنیم، برای آنکە شخصیت و وقار خود را در میان مردم حفظ کنیم. البتە موارد دیگری نیز لازم و ضروری است کە برای حفظ و نگهداری از اخلاق و شخصیتمان در زندگی باید گفتە شود و بدانها عمل کنیم.

اما بە قول معروف: «یک مشت همچون یک خرمن.»

پیامبر خدا(صلی‌الله علیە وسلم) دربارەی حرف زدن فرمودەاند: «مَنْ کانَ یؤْمِنُ بِاللهِ وَالْیوْمِ الآخِرِ فَلْیَقُلْ خَیرًا أَوْ لِیصْمُت»
ترجمە: «ای کسانی‌که بە خدا و روز قیامت ایمان دارید، یا حرف خوب و شایسته بزنید و یا ساکت باشید.»

✍نویسندە: شهلا عبدللهی
✍مترجم: گیلاس عبدی