تاریخ

سکوهای پرواز در ماه رمضان

ماه رمضان

ان شاءالله ما مسلمانان با شروع ماه رمضان وشرکت درصیام وقیام توانسته باشیم زمینه ی بازگشت را در خودمان ایجاد کنیم وشایستگی آن را داشته باشیم که بر سکوهای سه گانه ی ماه رحمت گذر نمایم واز آن سکوها به سمت دیدار خالق پرواز کنیم وامیدوارانه از خاک وثرا ومتعلقاتش که عمری است با گناه آلوده کرده ایم به سوی آسمان پاک و آستانه ی قدس ملکوتی سفرمان را شروع کنیم.

آدرس سکوهای پرواز ماه رحمت :
۱- سکوی صیام: صیام ازریشه صَوم در لغت به معنی باز ایستادن مطلق از خوردن و آشامیدن ، ولی در اصطلاح به معنی بازداشتن نفس از کل مفطرات در وقت معین وبا شرایطی خاص- که در قرآن و کتب فقهی ذکرشده- می باشد
پیامبر(ص) در مورد روزه می فرماید:
مَن صامَ رَمَضان اِیماناً وَ اِحتِساباً غُفِرَلَهُ ما تَقَدَّمَ مِن ذَنبِهِ (رواه بخاری)
یعنی: هرکس که از روی ایمان و به نیت ثواب ماه رمضان را روزه بگیرد تمامی گناهان گذشته اش مورد عفو قرار می گیرد.
روزه به حدی مهم است که در حدود شرعی برای برائت ذمه ، کفاره ی قتل خطا، ظهار،جماع دررمضان، سوگند وخطاهای حج و… قرار داده شده است
و باید توجه داشت این روزه ای که دارای این همه فضیلت و عظمت است زمانی با ارزش خواهد بود که علاوه بر خودداری از خوردن وآشامیدن و شهوترانی باید سایر اعضای بدن اعم از دست، پا، چشم، گوش و زبان روزه باشند و از کلیه ی محرمات و منهیات و کارهای ناروا دور و محفوظ بمانند واز همه مهم تر قلب انسان که مرکز فرماندهی است و کردار و گفتار ازآن دستور می گیرند باید ازهرچی که با ایمان واخلاص تناسبی ندارد پاک گردد وبه خالق رحمان نزدیک تر شویم.

۲- سکوی قیام: قیام از ریشه قامَ در لغت به معنی به پاخاستن وایستادن، ولی در اصطلاح به معنی شب زنده داری به جهت مشغول شدن به عبادت است.
پیامبر(ص) می فرماید: مَن قامَ رَمَضانَ اِیماناً وَاِحتِساباً غُفِرَلَهُ ما تَقدَّمَ مِن ذَنبِهِ
یعنی: هرکس شب های رمضان را باایمان واخلاص مشغول به عبادت و نماز شب باشد تمامی گناهان گذشته اش مورد عفو قرار می گیرد ، امام نووی رَحِمَهُ الله می فرماید هدف از مَن قامَ در حدیث مذکور نمازهای تراویح می باشد (فتح الباری ص۳۱۸ )
واگر نتوانستیم به هر دلیلی از سکوهای صیام و قیام با موفقیت سعود کنیم و این فرصت های طلایی را از دست دادیم وازقافله ی هستی و از مومنان اهل صیام و قیام جا ماندیم وما هنوز در خواب غفلت و بی خبری هستیم وبا این همه شور و شوق گویندگانِ جآءَ رَمضان فُتِحَت فیه اَبوابُ الجِنان نیز بیدار نشدیم و به طرف پروردگار رهسپار نشدیم پس باید با مومنان که در مساجد و منازلشان با اظهار حزن واندوه با زبان شیرین وقلب پر از شوق و ذوق رمضانی شعار مشهور ( الوَداع ، الوَداع…) را سر می دهند بیدار شویم وبا آنان هماهنگ شویم و در سکوی سوم ماه مبارک قرار گیریم
۳- سکوی لیالی قدر: این شب ها سِوایِ شب های دیگر در ماه رمضان و در غیر رمضان هستند، ز بان انسان ها از تعریف عظمت و بزرگی آن قاصرند و رَبّ جلیل خودشان این شب را معرفی می کنند و می فرمایند لَیلَه القَدرِ خَیرٌ مِن اَلفِ شَهر(۳/ قدر) یعنی: شب قدر شبی است که از هزار ماه بهتراست .
این شب، شب نزول رحمت الهی ، شب اصلاح بینش واعتقاد است و دراین شب که خداوند شروع به نازل کردن برنامه ی هدایت برای نسل بشر کرده تا بشریت را از سرگردانی و بی برنامه ای نجات دهد ودیگراز قافله ی هستی، موجودات و سایر مومنان عقب مانده، نباشد و با آنان هماهنگ شود همانطور که پروردگار می فرماید:
یُسَبِّحُ لله مافی السَّماوات وَالاَرض / هر آنچه در آسمان ها وزمین است خداوند را تسبیح می گوید
به قول شهید سید قطب رحِمَه الله : حادثه ی عظیم تاریخِ عمر بشری درآن رخ داده:
۱- لَیلَه الاِتصالِ المُطلَقِ بَینَ الاَرضُ وَ المَلاءِ الاَعلی ۲- ولَیلَه بَدءُ نزولِ هذا اَلقُرآنِ عَلی قَلبِ مُحَمد ص ۳- لَیلَه ذالک الحَدث العَظیم لَم تَشهَد الاَرض مِثلَه فی عَظَمَته و فی دِلالَتِهِ و فی آثارِهِ فی حیاه البَشَریَّتِ جَمیعاً . وَالعَظَمَه الَتی لایُحیطُ بِها الاِدراک البَشَریّ
ترجمه:
۱- شبی است که اتصال فراگیر میان آسمان و زمین ومَلَٲ اعلی صورت گرفته است

۲- شب ابتدای نازل شدن این قرآن بر قلب پیامبر (ص)

۳- شبی که نمونه ی این شب را زمین و بشریت به چشم خود ندیده و به قلب هیچ انسانی خطور نکرده است و عظمتی که درک و فهمش از توانایی انسان ها حتی پیامبر (ص) هم خارج است و آیات قرآن بیان کننده ی این عظمت است، شبِ بیان انتشار نور هدایت خداوند بر روی زمینی که از ظلمت پرشده بود.
پس بیایید با تغییر بینش ها و منش ها برای اصلاح و پاک شدن گناهانمان در سکوی سوم ماه مبارک یعنی سکوی لیال قدر قراربگیریم وآماده ی پرواز به سمت دیدار خداوند منان شویم.
چنانچە پیامبر اکرم (ص) می فرمایند:مَن یَقومُ لَیلَه القَدرِ اِیماناً وَ اِحتِساباً غُفِرَلَهُ ما تَقَدَّمَ مِن ذَنبِهِ (رواه بخاری)
هرکس شب قدر را ازروی ایمان وبه نیت طلب ثواب بیدار بماند تمامی گناهان گذشته اش مورد عفو قرار می گیرد.

حال که با زمزمه ی الوَداع الوَداع صائمون و قائمون از خواب غفلت بیدار شدیم فرصت را غنمیت بشماریم و در شب های گرانقدر، قدر به کاروان و قافله تائبون این شب های مبارک بپیوندیم ونماز توبه و استغفار را به رهنمایی پیامبر اکرم (ص) به جای آوریم که می فرماید:
ما مِن رَجُلٍ یَذنِبُ ذَنباً ثُمَّ یَقومُ فَیَتَطَهُّرُ ثُمَّ یُصَلّی رکعَتَینِ ثُمَّ یَستَغفِرُاللهَ لِذالِکَ الذَّنبِ اِلا غُفِرَلَهُ ( اخرَجَهُ اَهل السُنن و قال التِرمذی حدیث حسن و صحَّحه ابن حبان)
هرکسی که گناهی انجام دهد سپس غسل نماید یا وضو بگیرد و دورکعت نماز توبه بخواند سپس دست دعا ونیایش به سوی خداوند بلند کند وخواستار آمرزش الهی شود خداوند حتما او را می بخشد.
پس ماهم آماده ی اسغفار و اعلان ندامت از گناهان در درگاه خداوند متعال شویم وپرده هایی سیاهیِ که بر قلبمان، چشمانان و گوش هایمان سایه افکنده و سالهاست ما را از محبوب و معبودمان محروم و محجوب کرده را کنار بزنیم وبه افق اعلی نگاه کنیم و آیه ی[ تَنَزَّلُ المَلائکَه وَالرُّح فیها] را تلاوت کنیم و نماز توبه و استغفار را شروع کنیم واز عمر به هدر رفته یمان اظهار پشیمانی کنیم و لیست گناهانمان را که شامل حق الله و حق النّاس هستند را از سن بلوغ تا این لحظه به یاد آوریم و با گریان وزاری از پیشگاه باری تعالی به آنها اقرار کنیم و آنها را از همدیگر تفکیک کنیم.
حق النّاس: به گناهانی گفته می شود که مربوط می شوند به مردم وروابط اجتماعی مانند : غیبت، بهتان، حسودی، مغرور بودن، دل آزردن دیگران، استهزاء کردن به دیگران، خوردن مال دیگران، داشتن سوء ظن نسبت به دیگران، دروغ گفتن و…
و زمانی که همه ی کسانی که برما حق دارند و خود را مدیون آنها می دانیم را به یاد آوردیم. پس با دل غمگین و چشم گریان و چهره ای متضرِّع دست به دعا شویم و صمیمانه از ته قلب برای آنها دعا کنیم و مواظب باشیم که در این اِثنا هم شیطان به دل هایمان خطور نکند کە دعاهایمان سطحی باشند
مثلا اگر به علم، اخلاق، رفتار، ثروت و… کسی حسودی کردە ایم برای او در پیشگاه خداوند دعا کنیم که خداوند رزق و روزی حلال بیشتری نصیب وی کند،علم وی را سودمند تر بخشد و…
ویا برعکس بنگریم وبرای کسانی که نسبت به ما حسود هستند یا مارا آزار می دهند یا نسبت به ما سوء ظن دارند و… از پیشگاه خداوند طلب مغرفت و آمرزش بکنیم وما هم احدی از مشمولان آیه ی ۱۳۴ سوره ی آل عمران باشیم که می فرماید:
وَالکاظِمینَ الغَیظَ وَالعافِینَ عَنِ النّاسِ / وکسانی که خشم وغضب خود را فرو می برند و از مردم گذشت می کنند.
وبگویم خداوندا؛ شما عفو و عفوکردن را دوست دارید پس به همین خاطر ازهمه کسانی که به هر نوعی به من آزار رسانده اند گذشت می کنم پس شما هم مرا ببخشید و حق مردم را ازمن دفع کنید و از گناهانم درگذرید.
پس اگر در این شب ها با قلبی پاک و خاشع اقرار به توبه از گناهانمان کرده باشیم وبه غیر از پاک شدن گناهانمان از جانب پروردگار و کسب رضایت الهی نیّت و هدف دیگری نداشته باشیم آن وقت باید امید به آمرزش ازجانب خداوند داشته باشیم ومصداق پیام نبی الرحمه قرار گرفته باشیم که می فرمایند:
التّائِبَ مِنَ الّذنبِ کَمَن لا ذَنبَ لَهُ / کسی که از گناهانش توبه کند همانند کسی است که هیچ گناهی ندارد
وسعی کنیم که از پیشروان در امور و کارهای نیک مانند انفاق، صدقه، صله رحم و… باشیم. و طبق خداوند عزّوجل که می فرمایند:وَیَدرَئونَ بِالحَسَنَه السّیئه /و با انجام نیکی ها، بدی ها را از میان برمی‌دارند
پس کارهای خوب انجام دهیم تا با آنها کردارهای ناشایسته و بد را از خودمان دورنمایم وپاک کنیم.
یا فرموده ی پیامر(ص) :وَاَتبَعَ السّیئه الحَسَنَه تَمحُها / وبه دنبال بدی هایی که کردیم کارهای نیک و حسنه انجام دهیم تا اینکه گناهانمان پاک شوند
وازاین به بعد متعهد باشیم که در بینش و منش خود تغییر ایجاد کنیم واهل صیام و قیام همیشگی(نه تنها در ماه رمضان بلکه در غیر این ماه ) باشیم وبرای نزدیک شدن به خالقمان الله (جل جلاله) وظیفه ی بندگی را انجام دهیم و درخدمت بندگان خداوند باشیم تا دلِ دلخوردگان جامعه را از خودمان خرسند کنیم و از پل ارتباطی انفاق بهره جوییم،همانگونه که خداوند می فرمایند:
(الَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ وَیُقِیمُونَ الصَّلَاهَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ یُنْفِقُونَ)[ البقره ۳]
آن کسانی کە بە دنیای نادیدە باور دارند،و نماز را بە گونەی شایستە می خوانند،و از آنچە بهرە ی آنان ساختەایم می بخشند.
توضیح کلمەی [یُنْفِقُونَ]: بە قول سرباز گمنام قرآن شهید علّامە احمد مفتی زادە ” واژەی اَن٘فِق٘وا در قرآن معنی ویژەای دارد.”
خداوند در قرآن به جای اَعطَوا از واژەی اَنْفِقوا ویا مشتقاتش استفادە نمودە بە دلیل این کە اَنْفِقوا از ریشەی نَفق بە معنی حفر کردن زمین،راهروی زیر زمینی همچون تونل می باشد و انفاق نیز همانند تونلی است که بین مستمند و ثروتمند ارتباط بر قرار می کند.
چون ثروتمند نسبت بە مستمند اهل رحم و شفقت بودە لذا مستمند با دعاهای خود در غیاب او-ثروتمند- خیر و خوبی دنیا و آخرت را از درگاە خالق رحمان برای ایشان خواستار می شود، بر اساس فرمایش پیامبر اکرم(ص) حتماً چنین دعایی نزد خداوند متعال مستجاب می گردد.
مامِن عَبد مُسلِمٍ یَدعو لِاَخیهِ بظهر الغَیبِ الا قال المَلک ولک مِثله (اخرجه مسلم)
هر بنده ی مسلمانی که در غیاب برادرش برای او دعا کند ملائک گویند مثل آن دعا در حق توست.
پس از این مراحل، ما لیاقت آن را پیدا کردە کە سرانجام خوبی داشتە و از گروە کسانی باشیم کە خداوند متعال بهشت وسیع خویش را بە ما ارزانی دارد.
چنانچە خداوند در قرآن کریم می فرمایند:(وَالَّذِینَ صَبَرُوا ابْتِغَاءَ وَجْهِ رَبِّهِمْ وَأَقَامُوا الصَّلَاهَ وَأَنْفَقُوا مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ سِرًّا وَعَلَانِیَهً وَیَدْرَءُونَ بِالْحَسَنَهِ السَّیِّئَهَ أُولَٰئِکَ لَهُمْ عُقْبَى الدَّارِ) [ الرعد ۲۲]
ترجمه:‏و کسانی که ( در برابر مشکلات زندگی و اذیّت و آزار دیگران ) به خاطر پروردگارشان شکیبائی می‌ورزند ، و نماز را چنان که باید می‌خوانند ، و از چیزهائی که بدیشان داده‌ایم ، به گونه پنهان و آشکار می‌بخشند و خرج می‌کنند ، و با انجام نیکی ها بدی ها را از میان برمی‌دارند . آنان ( با انجام چنین کارهای پسندیده‌ای ) عاقبت نیک دنیا ( که بهشت است ) از آن ایشان است.
(جَنَّاتُ عَدْنٍ یَدْخُلُونَهَا وَمَنْ صَلَحَ مِنْ آبَائِهِمْ وَأَزْوَاجِهِمْ وَذُرِّیَّاتِهِمْ ۖ وَالْمَلَائِکَهُ یَدْخُلُونَ عَلَیْهِمْ مِنْ کُلِّ بَابٍ) [ الرعد ۲۳]
ترجمه : ‏‏( این عاقبت نیکو ) باغهای بهشت است که جای ماندگاری ( سرمدی و زیستن ابدی ) است ، و آنان همراه کسانی از پدران و فرزندان و همسران خود بدانجا وارد می‌شوند که صالح ، ( یعنی از عقائد و اعمال پسندیده‌ای برخوردار بوده ) باشند ( و جملگی در کنار هم جاودانه و سعادتمندانه در آن بسر می‌برند ) و فرشتگان از هر سوئی بر آنان وارد ( و به درودشان ) می‌آیند .‏
(سَلَامٌ عَلَیْکُمْ بِمَا صَبَرْتُمْ ۚ فَنِعْمَ عُقْبَى الدَّارِ) [ الرعد ۲۴]ترجمه:‏( فرشتگان بدانان خواهند گفت : ) درودتان باد ! ( همیشه به سلامت و خوشی بسر می‌برید ) به سبب شکیبائی ( بر اذیّت و آزار ) و استقامتی که ( بر عقیده و ایمان ) داشتید . چه پایان خوبی ( دارید که بهشت یزدان و نعمت جاویدان است ) .‏
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ پایان ـــــــــــــــ
ٳن شاءالله طاعت،عبادت و توبه ی همه ی ما مقبول درگاه حق باشد.
یوسف عزیزپور/ پیرانشهر- رمضان ۹۷

نمایش بیشتر

یوسف عزیزپور

@ استان آذربایجان غربی- پیرانشهر @@ نویسنده و مترجم @ فعال اجتماعی و دینی

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

همچنین ببینید
بستن
دکمه بازگشت به بالا