قال الله تعالی : وعلی الذین یطیقونه فدیه طعام مسکین. کسانی که توان روزه گرفتن ندارند فدیه آن غذای یک مسکین است.

علمای اسلام درکتب فقهی ، مقدار آن طعام را که به عنوان فدیه پرداخت می شود را یک (مُد ) معادل حدود ۶۰۰ گرم اعلام فرموده اند.

 اگربرای تفسیر کیفیت آن غذا به آیه کفاره قسم مراجعه کنیم می فرماید : من اوسط ماتطعمون اهلیکم/ ازبهترین (یامتوسط) غذایی که به خانواده خود می دهید )

بنابراین باید فدیه یا کفاره ای که به مسکین داده می شود واقعا یک وعده غذای معمولی و مناسب پرداخت کننده یا قیمت آن باشد. 

زکات فطر :

درحدیث صحیح از ابی سعیدخدری روایت شده که فرمود: کنانخرج زکاه الفطر – اذ کان فینا رسول الله صلی الله علیه وسلم – صاعا من طعام او صاعا من تمر او صاعا من شعیر او صاعا من ذبیب او صاعا من اقط. (زمانی که پیامبردرمیان ما بود یک صاع از طعام (گندم ) یا خرما یا جو یا کشمش یا کشک به عنوان زکات فطرپرداخت می کردیم.)

/// این حدیث به روشنی دلالت می کند که مسلمانان مدینه هرکدام از قوت های مذکور را که داشته اند پرداخت می نموده اند و پیامبربزرگوار همه را به پرداخت یک قوت مشخص ملزم نفرموده است .

 بعضی باغ خرما یا انگور داشتند ازمیوه (خشک شده) مصرفی خود زکات فطر را پرداخت می کردند و برخی که کشاورزی داشتند ازجو یا گندم آن را پرداخت می کردند وآنهایی که دامدار بودند از کشک موردمصرف خود پرداخت می نمودند.

 بنابراین امروزه درپرداخت زکات فطر باید حقایق زیر را مد نظر داشته باشیم :

 ۱-سطح زندگی مردم متفاوت است وسفره همه یکسان نیست.

 ۲- تمام خانواده ها برنج مصرف می کنند اما نوع ومقدار آن متفاوت است .

۳- هیچ کس نان خالی مصرف نمی کند.

۴- باتوجه به اینکه صاع ، معادل ۴ مُد است ومُد یک غذای کامل است پس زکات فطر هر شخص باید معادل غذای چهارنفر باشد.

@بنابرآنچه گذشت معتقدم زکات فطر و فدیه مردم روزه دار ما باید به شرح زیرباشد:

 ۱- کسانی که معمولا برنج هندی وپاکستانی مصرف می کنند فطریه آنها حداقل ده هزار (۱۰۰۰۰) تومان وفدیه آنان دوهزاروپانصد (۲۵۰۰) تومان می باشد.

۲- کسانی که درردیف اغنیا و ثروتمندان هستند و معمولا برنج ایرانی مصرف می کنند فطریه آنها حداقل(۱۶۰۰۰) شانزده هزار و فدیه آنها نیز  (۴۰۰۰) چهارهزار تومان می باشد.

۳- طبقه فقراء که کمتر توان مصرف برنج دارند با احتساب گندم ، فطریه آنها حداقل ( ۴۰۰۰ ) تومان است اما فدیه آنها باید از (۲۰۰۰) دو هزارتومان کمترنباشد چون واقعا کمترازآن نمی تواند یک غذا باشد.

درپایان مجددا تاکید می کنم آنچه ذکرشد مبنای حداقلی است و فرموده ابن عباس را برای خود وهمه بزرگواران یادآوری می نمایم که می فرماید: فرض رسول الله زکاهالفطر طهره للصائم من اللغو والرفث وطعمه للمساکین . (رسول خدا زکات فطر راواجب فرمود تا روزه را از آثار سخنان بی هوده و معصیت بار پاک نموده وکمکی غذایی برای نیازمندان باشد.)

پس جهت جبران کاستی های روزه وکسب ثواب ، اطعام مساکین لازم است و درپرداخت زکات فطر خود درحدتوان دست بالا گرفته وباسخاوت طبع اقدام نموده و ظاهر شویم  .

(ومن تطوع خیرا فهو خیر له / هرکس به خواست خودبیشترپرداخت نمایدقطعا برایش بهتر است )

خداوند روزه وصدقات ما وهمه مسلمانان را بافضل وکرم خود بپذیرد آمین

وصلی الله علی سیدنامحمد وعلی آله وصحبه اجمعین

 هاشم حکیمی/ پانزدهم رمضان ۹۴