گفتگو

آشنای با شاعر و نویسنده و دعوتگر نامی کورد عمر کاموسی(مصاحبه)

استاد عمر کاموسی شاعر و نویسنده و دعوتگر را بشناسیم

سوزی میحراب: سلام استاد، بعنوان شروع بحث بفرمایید: کجا ودر چه سالی متولد شده اید؟

عمر کاموسی : عرض سلام خدمت همه ی خوانندگان و کاربران سوزی میحراب دارم ،بنده  در روستای اشنوزنگ منطقه لاجان از توابع شهرستان پیرانشهر و در مورخه ۲۰\۱\۱۳۴۱ متولد شده ام .

سوزی میحراب : راجع به خانواده و تحصلات ابتدائیتان بفرمایید؟

عمر کاموسی : خانواده ی ما روستایی کشاورز زحمتکش و سختکوش، تا پنجم ابتدایی با شور وشوق تمام در مدرسه ی روستایمان درس خواندم، تابستان ها گاو چرانی می کردم. در اواخر سال ۱۳۵۲ ترک تحصیل کردم چون خانواده امان نمی توانست در شهر برای دوره ی راهنمایی من منزل اجاره کند.

سوزی میحراب: چی شد که مدرسه دولتی را رها نموده و راهی مدارس علوم دینی « حُجره » شدید؟

عمر کاموسی :  چون علاقه ی زیادی به خواندن و کتاب داشتم به خانواده ام پیشنهاد کردم که به حجره بروم، پدرم نیز خیلی خوشحال شد و در یک شب سه شنبه که معمولاً حجره تعطیل بود یعنی طلبه ها استراحت می کردند، پدرم یک کله قند در پارچه ای پیچید و من را با خودش به حُجره بُرد و به مستعد ها « طلاب ارشد » گفت: می خواهم این پسرم – عمر – دروس دینی بخواند، آنها هم گفتند که فردا تعطیل است اما روز چهار شنبه بیاید مسجد و درس قرآن را شروع کند.

سوزی میحراب : در کدام حجره ها و نزد کدام یک از اساتید زانوی تلمذ زده اید؟

 عمر کاموسی : مطابق معمول، اول در حجره ی روستای خودمان نزد ملا ابراهیم شکاک بمدت یکسال شاگردی کردم، سپس در حجره های زه رگه ته ن ، شین آباد، نمنجه، برکمران، گردکسپیان، پسوه، کانی باغ، سوغانلو محله ها و توابع شهرستان پیرانشهر و میرآباد سردشت دوران طلبگی ام را سپری کردم .

استادانم عبارت بودند از:

ماموستا ملا عثمان حاج علی کندی، ملا احمد سقزی، ملا محمد مرخوزی، ملا رحمان صوفی محمودی، ملا جعفر پروینی، ملا رحمان غزلی، ملا اسماعیل درویشی، ملا محمد اسلامی شکاک و ماموستا محمد مهدی زاده.

سوزی میحراب: دوران طلبگی را در چه مدتی به پایان رساندید؟

عمر کاموسی :  در مدت ۱۰ سال

سوزی میحراب: از مشکلات و موانع دوران تحصیلی اتان بفرمایید؟

عمر کاموسی :  کمبود کتاب چاپ شده، کمبود لباس، کوچ کردن ونقل مکان با پای پیاده وکول بر پشت، سخت گیری استادان در داخل حجره ها، جمع آوری نان و غذا برای سه وعده ی غذایی در داخل روستا.

 دیگر مشکل من مخالفت برادر بزرگ ناتنیم با ادامه تحصیلم در حجره بود.

 از دیگر مشاکل دوران تحصیلی ام می توان وقوع انقلاب سال ۱۳۵۷ را نام برد که نابسامانی مقطعی زیادی را در ایران و بخصوص کردستان ایجاد کرد.

سوزی میحراب: مزایا و محاسن حجره های «سنتی» و گذشته را در چه می بینید؟

عمر کاموسی :  محاسن تحصیل در حجره های سنتی را می توان در مواردی ذکر نمود از قبیل: عدم تعطیلی حجره ها در تمام فصول، که طلبه از خواندن و ادامه تحصیل سرد و سست نمی شد؛ بلکه حفظ و ازبر می شدند. جمعیت کم حجره ها و با هم بودن شاگرد و استاد در یک مکان مشترک.

 سوزی میحراب: مزا یا و محاسن تحصیل در مدارس علوم دینی امروزی وسبک نوین درسی را چگونه ارزیابی می کنید؟

عمر کاموسی :  مزایا و محاسن تحصیل در مدارس علوم دینی وسبک تدریس نوین را می توان این گونه بر شمرد:

۱- حلقه ای بودن درسها، ۲- کتابها پر محتواتر و با ترتیب بهتری نوشته شده اند،۳- برگزاری امتحانات تقویتی و نهایی،۴- حذف تشریفات اضافی در تعامل بین شاگرد واستاد،۵- وجود اردوهای متنوع فرهنگی تربیتی ،۶- گنجاندن درسهای جدید و مفید مانند علوم القرآن، علوم الحدیث، سیره و کتابهای تربیتی و اخلاقی،۷- استفاده از امکانات نوین تدریسی مانند وایت بردو…،۸- گنجاندن کتابهای فقهی کاربردی و همه فهم در برنامه های درسی.

سوزی میحراب: آیا پس از اتمام دروس سنتی مدارس علوم دینی « تحصیلات حوزوی»، تحصیل را ادامه دادید؟ آیا تا به حال نوشته یا تآلیفی داشته و یا اثری در دست چاپ دارید؟

عمر کاموسی :  مدارک پنجم ابتدایی و اول راهنمایی را از طریق شرکت در امتحانات متفرقه و غیر حضوری دریافت کردم، در امتحانات تعین سطح یک و دو روحانیان  اهل سنت دانشکده ی الهیات تهران شرکت کرده و هر دو سطح را با موفقیت پشت سر گذاشته ام.

 تا بحال ۱۸ مقاله به زبان های کوردی و فارسی نوشته ام .

 دو کتاب ترجمه کرده ام که  چاپ شده اند، در حال حاضر یک ترجمه و چهار تآلیف دارم که هنوز چاپ نشده اند.

 بزرگترین تألیف بنده، دیوان اشعار کوردی به نام « چه ختی » که از دو بخش « هه له ی هه لاتن وپردی ئال و گور» تشکیل شده است ، می باشد.

سوزی میحراب: مشکلات امروزی مدارس علوم دینی را در چه می بینید؟

 عمر کاموسی :  ۱- نبودن منابع مالی قوی و مستمر،۲- نا امیدی از استخدام پس از اتمام درس و اجازه گرفتان افتا و تدریس،۳- عدم حضور طلاب علوم دینی در بطن جامعه و داشتن لباس و پوششی مخصوص و جدا از لباس مردم، که همان پدیده ی شوم جدایی دین ازسیاست را تداعی می کند،

۴- عدم استفاده کافی از نیروی کار و استعدادهای بازویی جهت پیشرفت اقتصادی در میان منسوبین مدارس علوم دینی،

۵- عدم توجه به بخش زنان در این مدارس.

سوزی میحراب: از مشکلات عالمان دینی« ماموستایان» در کوردستان ایران بگویید؟

عمر کاموسی :  ۱- وابستگی به عموم مردم از لحاظ مالی،۲- نبودن تشکل صنفی جهت حفظ استقلال عالمان دینی،۳- زدن مُهر حزبگرایی و دخالت در سیاست از طرف احزاب سیاسی و یا حکومت مرکزی و مردم در صورت همراه بودن با تشکل مدنی،

۴- عدم هماهنگی و مشورت نکردن در کارهای اجتهادی وفقهی با همدیگر،

۵- توجّه بیش از حد به حفظ عادات و رسوم مردم،

۶- بستن باب اجتهاد و ترجیح.

سوزی میحراب: علت یا علل تعطیلی مدارس علوم دینی را درچه می بینید؟

عمر کاموسی :  این پدیده « تعطیلی مدارس علوم دینی» بیشتر در مناطق کوردنشین ایران به چشم می خورد، و الا در مناطق زاهدان و بندرعباس فعالیت مدارس علوم دینی پس از انقلاب ۱۳۵۷ گسترده تر و جدی تر شده است.

به نظر من علت تعطیلی مدارس علوم دینی هم داخلی است و هم خارجی.

 علل داخلی آن عبارتند از:

۱- کار نکردن دلسوزانه و فداکارانه ی ماموستایان منطقه برای احیای آن مدارس، بگونه ای که اگر خودشان هزینه های مادی و معنوی را تأمین می کردند تا سر و سامان بگیرند و جان دوباره ای می یافتند که حتما مردم به کمکشان می شتافتند،

۲- عدم حمایت مالی کافی دولت ایران  از مدارس همانند پاکستان  ،

۳- نا امیدی مردم از اینکه این مدارس دردی از دردهای امروزی مردم را علاج کنند.

سوزی میحراب: چه راهکارهایی را برای بازگشایی دوباره ی مدارس علوم دینی و پر بار شدن آنها را ارایه می فرمایید؟

عمر کاموسی :  ۱- آگاهی دادن کافی و شفّاف به مردم در باره ی منافع و دستاوردهای مثبت این مدارس و هوشیار کردن مردم از مضرات اخلاقی و اجتماعی وجود این خلأ بزرگ،

۲- توجه کردن بیشتر به محتوای برنامه، نه ظاهر سازی طلاب از لحاظ پوشاک و ملبس،

۳- رسیدگی به درد و رنج جوانان و بر قراری ارتباط مستمر از طرف استادان علوم دینی « ماموستایان»،

۴- ایجاد کتابخانه های عمومی و دراختیار گذاشتن کتابهای زود فهم و قابل استفاده برای جوانان اعم از مسایل فکری ، سیاسی ،اجتماعی و اقتصادی .

سوزی میحراب : چه توصیه هایی برای نسل جوان و طلاب علوم دینی دارید؟

عمر کاموسی :  برای نسل جوان و طالبان علوم دینی توصیه می کنم که:

اولاً: علوم را فراتر از دینی و غیر دینی بنگرند و این مرز را در میان دانش بردارند که این چون دینی است خوب است و این چون پسوند دینی ندارد بد است.

دوماً: از مجالس بزرگان نزدیک شوند و همیشه دفتر و خودکار همراه داشته باشند و هر سخن خوبی را که شنیدند یاد داشت کنند.

سوّماً: ظاهر خودشان را به لباس محلی و آبرومندانه بیارایند و دل و مغزشان را با علم راسخ و خیرخواهی برای مردم و زبانشان را با سخنان مستند بیارایند.

چهارماً: از سوال کردن شرم و ابا نداشته باشند و در این زمینه از هر کسی که چیزی می داند استفاده کنند.

 سوزی میحراب : استاد، اگر سخن ناگفته ای باشد با جان و دل پذیراییم؟

عمر کاموسی :  آخرین سخن این است که: همه به قرآن اُنس بگیریم و حتما روزی ده آیه قرآن را با دقت بخوانیم ، نمازها را سر وقت و با جماعت بخوانیم، سحر خیزی را پیشه ی خودمان کنیم و مطالعه را در برنامه ی روزانه مان بگنجانیم .

مصاحبه کننده : کریم تاران

نمایش بیشتر

کریم تاران

استان آذربایجان غربی - میاندواب نویسنده و مترجم فعال دینی

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا