وفات علّامه عبدالکریم زیدان
دکتر عبدالکریم زیدان، از علما و متفکران برجسته ی جهان اسلام و اندیشمند عرصه ی دعوت اسلامی، روز دوشنبه (۷ بهمن) در صنعاء پایتخت یمن و در سن ۹۷ سالگی دار فانی را وداع گفته و به دیار باقی شتافت.
علامه عبدالکریم زیدان، دانشمند و متفکر مشهور اسلامی، از رهبران برجسته اخوان المسلمین عراق، یکی از علمای فرهیخته اهل سنت عراق و از پیشگامان علم اصول فقه و فقه اسلامی بود.
ایشان در سال ۱۹۲۱ میلادی در بغداد متولد شد ، سنین جوانی را در آن جا گذراند و در مکتب خانه های سنتی آنجا قرائت قرآن را آموخت، مرحوم زیدان در سال ۱۹۶۲ میلادی کارشناسی ارشد خود را در رشته فقه اسلامی با رتبه ی ممتاز به پایان رساند. ایشان همچنین مدرک دکترای خود را نیز با بالاترین رتبه به اتمام رساند ، بعدها به یمن مهاجرت کرد و در بسیاری از دانشگاه های آن دیار تدریس کرد.
علامه فقید در زمان حیاتشان پست های علمی متعددی نیز عهده دار شدند از جمله:
* استاد فقه اسلامی و رئیس بخش فقه اسلامی در دانشکده حقوق دانشگاه بغداد.
* استاد فقه اسلامی و رئیس بخش دین در دانشکده ی ادب در دانشگاه بغداد.
* استادیار دانشگاه بغداد
* ناظر کل اخوان المسلمین عراق
دکتر عبدالکریم زیدان علوم مختلف اسلامی را از محضر علمای برجسته ی عراق و مصر هم چون؛ شیخ امجد الزهاوی، شیخ عبدالقادر الخطیب، شیخ نجم الدین الواعظ، شیخ محمد محمود الصواف، شیخ علی الخفیف، شیخ محمد ابو زهرة و شیخ حسن مأمون فرا گرفت.
از دکتر عبدالکریم زیدان که از صاحب نظران عرصه دعوت اسلامی و فعالان عرصه علم و ادب به شمار می رودآثار بسیاری در فقه روز و معاصر، اندیشه‌ی اسلامی، تربیت و دعوت و مسائل اجتماعی برجای مانده است ؛ از جمله : أحکام الذمیین و المستأمنین فی دار الإسلام (پایان نامه دکترا)، المدخل لدراسة الشریعة الإسلامیة، الکفالة والحوالة فی الفقه المقارن، أصول الدعوة، الفرد والدولة فی الشریعة، المفصل فی أحکام المرأة وبیت المسلم فی الشریعة الإسلامیة (در ۱۱ جلد)، الوجیز فی شرح القواعد الفقهیة فی الشریعة الإسلامیة، الشرح العراقی للأصول العشرین، نظرات فی الشریعة الإسلامیة و ده ها تألیف دیگر.
استادعبدالکریم زیدان دانشمندی اصولی ، فقیه ، سیاستمدار ، کارشناس عقیده ، دعوتگری ربانی و اهل عمل بود ، میان قوانین ثابت و محکم شرع و مقتضیات زمانه به بهترین شیوه رابطه برقرار نموده بود ، ضمن ارتباط با نصوص و اصول از تازه های زمانه نیز غافل نبود ، او ضمن مراجعه به آیات و احادیث ، نگاهی نیز داشت به تغییرات موجود در جامعه و جهان ؛ همین بود که نگرش ها و استنباط های فقهی و علمی ایشان بسیار مفید و جاودان بود ؛ فقها ، قانون گذاران ، اصول دانان ، دعوتگران و سیاستمداران و سایر متخصصان مسلمان ، هریک به نوعی وام دار آثار ایشان بوده و از آن بهره می گرفتند !
عمق علمی ، ریشه در نصوص شرعی و متد و لوژی ریشه دار و برگرفتن دقیق و درک واقع بینانه ازویژگی های تالیفات و آثار علامه زیدان می باشد .
بزرگانی همچون دکتر وصفي عاشور أبو زيد این چنین به تمجید از قلم و درک عمیق استاد پرداخته و می گوید : اعتراف می کنم که تاکنون در زمینه فقه و اصول فقه در بین آثار دانشمندان معاصر کتاب هایی دقیق تر و قوی تر از آثار علامه زیدان مطالعه ننموده ام ! باید اعتراف نمود که ایشان تنها در زمینه فقه و اصول فقه به قلم فرسایی نپرداخته اند بلکه آثار گران سنگ ایشان در بخش هایی مانند دعوت ، علوم قرآن ، علوم سیاسی ، عقیده ، وبررسی سیستم حکمرانی و قوانین اسلامی نیز حرف اول را می زند.
کاری که باید پس از وفات استاد زیدان ، این دانشمند جلیل و دعوتگر ربانی انجام دهیم این است که نسلی نو از دانشمندان مسلط بر شرع ومتصل به عصر که “فقه نص” و “فقه واقع” را هم زمان دارند ، تربیت نموده و پرورش دهیم ، تا انشاالله خلئی که با درگذشت عالمانی همچون زیدان روز به روزبیشتر و بیشترمی شود ، و باعث چالش های متعددی در جهان اسلام شده مسدود گشته و این مجموعه بتوانند به نحو احسن پیام ناب اسلام را به جهان برسانند و وظیفه اشان را در قبال میراث پیامبر اسلام انجام دهند.
لازم به ذکراست برخی از تالیفات دکتر زیدان به زبان فارسی و کردی ترجمه شده است و برخی از کتاب های ایشان در مراکز علمی جهان اسلام و هم چنین در ایران و بویژه مدارس علوم دینی اهل سنت تدریس می شود.
ناگفته نماند کتاب نامی و جامع مرحوم زیدان – المفصل فی أحکام المرأة وبیت المسلم فی الشریعة الإسلامیة (در ۱۱ جلد) – هم اکنون توسط استاد فرزانه دکتر مصطفی خرم دل به زبان فارسی درحال ترجمه است انشاالله این باقیات صالحات نیز به اندوخته های هردو استاد افزوده شود .
“سوزی میحراب” ضمن تسلیت وفات این عالم ربانی و مجاهد نستوه به جهان اسلام و مسلمانان ، از خداوند برای آن فقیه فقید بهشت فردوس و رضوان الهی مسألت دارد.
رهش پر رهرو و منهج و روشش مستدام باد انشالله
واقعا متاثر شدم باشنیدن این خبر از ایزد منان طلب مغفرة رابرای ایشان دارم
با شنیدن خبر فوت استاد بسیار ناراحت شدم .خداوند پاداش این همه زحمات ایشان را درعرصه دین ودعوت چند برابر نماید ….بر ماست که زحمات ایشان را ارج نهیم وآنها را مطالعه نماییم که آرزوی استاد همین است.
خداوند متعال ایشان را به بهشت برین شاد فرمایند
خداوند ایشان را در بهشت برین همراه شهداء و صدیقین قرار دهد، به تمام مسلمانان دنیا از ته دل تسلیت گفته و از خداوند برای خانواده آن عالم بزرگوار خواهان صبر و برداری هستم، راهش مستدام باد