نماز تراویح:
این نماز برای زن ومرد، به دلیل احادیث، مشروع بوده و وقت ادای آن بعداز نماز عشا وقبل از نماز وتر است وتاآخر شب می توان آن را به جا آورد.
پیشینه ی مشروعیت:
پیشینه ی آن بدین قرار است که رسول خدا(ص)آن را در ابتدای مشروعیت دو شب متوالی، خواند ومردم به ایشان اقتدا نمودند. اما در شب سوم به مسجد نیامد. وقتی که دلیل را پرسیدند فرمود: چون شوق رغبت شما فراوان بود، بیم داشتم که برشما فرض گردد. این وضعیت(خواندن آن بدون جماعت یا بدون جماعت واحد)ادامه پیدا کرد تا به خِلافت رسیدن امام عمر(رض)،او وقتی که دید مردم به صورت پراکنده ، بعضی به شیوه ی انفرا دی وبرخی با جماعت آن را ادا می کنند، گفت بهتراست آنان را بر یک قاری جمع کنم وهمه به دنبال امامی نماز را بخوانند. این بود که اُبی بن کعب را امام ایشان قرار داد وهیچ یک از اصحاب با ایشان مخالفت ننمود و در بقیه ی بلاد اسلامی از او تبعیت کردند.
تعداد رکعات:
اهل علم آرای زیادی را پیرامون تعداد رکعات تراویح، به شرح زیر نقل کرده اند:
۱- (۸ رکعت) و با وتر(۱۱رکعت) به دلیل حدیث أم المومنین عایشه(رض)، جابر و… .
۲- (۲۰ رکعت) بدون وتر، به تایید صاحب نظرانی چون ثوری، ابن المبارک، شافعی، اصحاب رأی، عمر بن خطاب، علی بن ابی طالب و رأی جمهور فقها مانند حنفیه، حنابله و داود نیز می باشد. سند این رأی، عمل زمان عمر است که مورد تایید ایشان بود.
۳- (۳۹ رکعت)با وتر، این رأی متعلق به امام مالک است به دلیل روایت داود بن قیس که گفته است مردم مدینه را دیدم که در زمان عمر بن عبد العزیز و ابان بن عثمان(۳۶) رکعت تراویح و(۳) رکعت وتر می خواندند.
۴- قول به(۴۰)رکعت تراویح و(۷)رکت وتر نیز وجود دارد وابن تیمیه (رح)گفته است«…عمل به هریک از این آرا جایز است… ورأی افضل، بسته به حال نمازگزاران از تحمل وعدم تحمل،تفاوت میکند.
أذکار وأوراد تراویح:
در هیچ یک از کتب حدیثی یا فقهی اذکار مخصوصی برای قبل، بعد یا أثنای تراویح، نقل یا توصیه نشده و امام نووی(رح) در الاذکار می گوید اذکار واوراد نماز تراویح همان اوراد و اذکاری است که برای نمازهای عادی قرار داده شده است. بنا براین بعداز نماز عشا و سنت راتبه اگر توانستیم اذکار بعد از عشارا می خوانیم وگرنه نماز تراویح را شروع و در هر ۲رکعت، سلام می دهیم وبعد از اتمام تراویح ۳رکعت نماز وتر را با ۲سلام به جا می آوریم.
صلاه التسبیح:
راجع به صلاه التسبیح اختلاف نظر وجود دارد وهمه علما بر سنت بودن آن متفق نیستند. کیفیت برگزاری آن را هم باید از منابع مربوطه دریافت و آنچه دراین جا لازم الذکر می باشد این است که این نماز به صورت جماعت ادا نمی شود.
در پایان ضمن تبریک حلول ماه صیام وقیام، از کلیه ی نمازگزاران به ویژه ائمه ی جماعت، التماس می شود در راستای پیروی از شرع اسلام وهماهنگی در ادای عبادات، رعایت نکات فوق را مد نظر قرار بدهند.
منابع:۱ – مغنی المحتاج۲ – شه ریعه تی ئیسلام۳- الفقه الاسلامی و ادلته۴- مذاهب اربعه۵- فقه السنه۶- صحیح فقه السنه۷- الهدی النبوی الصحیح فی صلاه التراویح، اذکار نووی و… .
الله اکبر ولله الحمد- سید مصطفی محمودیان- مهاباد
شعبان المعظم۱۴۳۳
