گفتگو

در باره یزیدیان چه می دانید؟

یزیدیان یا فرقه شیطانیه طایفه ای از اکراد در نواحی کرد نشین ایران و عراق اند. بقایای یک فرقه صوفی مسلک که دچار انحراف شده و به شیطانیه و شیطان پرست معروف شده اند. این فرقه خود را به یزید بن معاویه منتسب نموده و توسط یک صوفی به نام شیخ عدی در قرن شش هجری پایه ریزی گردید. پیشینه این فرقه پیش از ورود اسلام در مناطق یاد شده وجود داشته و عقاید مهر پرستانه و ثنویت زرتشتی بر آن تأثیر داشته است. زبان اکثر یزیدیان کردی بوده و محل زندگی آنان در موصل ، حلب ، وان ، بغداد ، قره داغ ، سرزمین های بین آذربایجان و ارمنستان و شمار زیادی از آنان در کشورهای اروپایی به خصوص آلمان زندگی می‌کنند. یزیدیان شیخ عدی را به عنوان مرشد خود پذیرفته و تا حد زیادی با عقاید گذشتگان خود بیگانه هستند.

یزیدیان ، پیروان شیخ شرف الدین ابوالفضائل عدی بن مسافربن اسماعیل … ابن مروان از مشایخ قرن ششم هجری هستند. او به سال ۵۵۵ یا ۵۵۷ یا ۵۵۸ هـ’ . ق. در حدود نودسالگی درگذشت . گویند نسبت یزیدیان به یزیدبن معاویه است و گروهی گویند به یزیدبن انیسه منسوب اند که از خوارج نهروان بود. گروهی دیگر کیش یزیدیه را صورت دگرگون شده دین زرتشتی و لفظ یزید را از ریشه «یز» به معنی پرستش می دانند که «ایزد» و «یزدان » نیز از آن است .

رئوس اصول عقاید یزیدیان را که از ادیان مختلف مانند زرتشتی و مسیحی و یهودی گرفته شده باتوجه به دو کتاب اساسی آنان به نام «جلوه » و «مصحف رش »، (= قرآن نیاه) و نامه ای که در سال ۱۲۱۱ هـ’ . ق. بزرگان این فرقه به دربار عثمانی نوشته اند و کتابی که یکی از امرای یزیدیه سنجار تالیف کرده چنین می توان خلاصه کرد:
۱- یزیدیان به هفت فرشته یا آفریدگار معتقدند و گویند خداوند نخست دری سفید و بعد پرنده ای آفرید و آنگاه پیش از خلقت زمین و آسمان آن هفت فرشته را در هفت روز هفته(از یکشنبه تا شنبه ) خلق کرد بدین ترتیب : ۱- عزرائیل ، که همان طاوس ملک و رئیس همه فرشته هاست ۲- دردائیل ۳- اسرافیل ۴- میکائیل ۵- جبرائیل ۶- شمنائیل ۷- نورائیل .
۲- برای طاوس مقامی والا قائلند (برخلاف بیشتر ادیان ) و آن را واسطه آفریدگار در آفرینش جهان می دانند و خصوصیاتی برای آن قائلند که با خصوصیات شیطان مطابقت دارد و بیشتر بدین جهت به شیطان پرست ها معروف شده اند.
۳- شیخ “عدی بن مسافر” راشخصیتی بزرگ می دانند و کرامات و معجزات بی شماری به اونسبت می دهند و قبر او را زیارتگاه خود قرار داده اند و گویند هر یزیدی باید مقداری از خاک قبر و لباس اورا همراه داشته باشد. عیدی به نام شیخ عدی یا عید کبیر دارند که به مقبره شیخ می روند و سه روز روزه می گیرند و نیز در عید قربان (همان دهم ذیحجه ) و در عیدبزرگ عمومی اواخر شهریور بر مزار او حاضر می شوند تا گناهانشان پاک گردد. و گویند شیخ عدی نماز و روزه آنها را به عهده گرفته و سرانجام همه آنها را به بهشت خواهد برد.
۴- به یزید ستایش و احترام می کنند که سعی شده با یزیدبن معاویه تطبیق شود. و عیدی به نام عیدیزید دارند که معتقدند در روز تولد یزید باید باده گساری کرد و سه روز را روزه گرفت .
۵- هر یزیدی باید هنگام طلوع آفتاب رو به مشرق بایستد و آفتاب را ستایش کند.
۶- با «اعوذ باللّه من الشیطان الرجیم » سخت مخالفند.
۷- طلاق زن نازا جایز ولی طلاق زن بچه دار نارواست و اگر شوهر به مسافرتی بیش از یکسال برود زنش بر او حرام است .
۸- برخی از خوردنی ها را حرام می دانند مانند ماهی ، کدو، کاهو و کلم .
۹- به حسین بن منصور حلاج و شیخ عبدالقادر گیلانی و حسن بصری نیز اعتقاد دارند.
۱۰- پیشوایان مذهبی آنان هفت طبقه است که هیچکس حقخروج از طبقه خود و ورود به طبقه دیگر ندارد و باطبقه عوام کلاً یزیدیان هشت طبقه می شوند بدین ترتیب:
۱- امیر شیخان ۲- باباشیخ ۳- شیخ ۴- پیر ۵- فقیر ۶- سخنور (توان ) ۷- کوچکها ۸- مرید (طبقه عوام ).

عده یزیدیها را در سال ۱۳۷۰ هـ’ . ق. در حدود هفتاد هزارتن نوشته اند ولی تعداد آنان بیشتر بوده است . قسمت اعظم یزیدیها در موصل و در ناحیه شیخان سکونت دارند و شیخ بزرگ آنها در شهر سنجار است .

دولت عثمانی فرقه یزیدیه را مبتدع می شمرد و به رسمیت نمی شناخت ولی پس از تشکیل دولت عراق طبق قانون اساسی آن کشور از آزادی نسبی برخوردار شدند.

 رجوع شود به  “مجموعه نشریه پژوهشی و علمی دانشسرای عالی” شماره ۱ ادبیات و علوم انسانی (مقاله خانم کامران مقدم )  و “پیوستگی تاریخی او” تالیف رشید یاسمی و “تاریخ یزیدیه واصل عقیدتهم” تالیف عزاوی و “یزیدی ها و شیطان پرستان” تالیف و ترجمه جعفر غضبان

منبع : فرقه ها

نمایش بیشتر

ســــۆزی میــــحڕاب

سایت ســــۆزی میــــحڕاب در آذرماه 1392 با همت جمعی از اهل قلم خوشنام و گمنام تاسیس شد ســــۆزی میــــحڕاب بدون جنجال و در اوج عملگرایی به ترویج مبانی میانه روی می پردازد ســــۆزی میــــحڕاب با هیچ جریان و هیچ احدی درگیری ندارد ســــۆزی میــــحڕاب رسالتی جز همزیستی و دگرپذیری ندارد

نوشته های مشابه

یک نظر

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا