ترجمه ؛ عبدالله علی پور
*قرآن
خداوند جبرئیل یا فرشته ی دیگری را برای رساندن آیات ومفاهیم قران برمی گزیند ؛ به گونه ای که جبرئیل رساننده پیام وحی است و آن را به پیامبر می رساند و ایشان آن را برای امت بیان می کند ؛ البته الله سبحانه و تعالی مانند انسان ها سخن نمی گوید ؛ تنها کلمات را بیان نمی کند ؛ بلکه تنها معنا ومفهوم آن را به شکل الهام به ذهن جبرئیل می رساند و موضوع و قالب آن را نیز معلوم می نماید به گونه ای که آن معنا و مفهوم را تمام و کمال و بدون هیچ کاستی و فزونی بیان می کند ؛ زیرا الله جل جلاله می خواهد که این کلام یک معجزه باشد ؛ بنا براین لازم است که الله خودش کلمات و معنا و هم نحوه ی رساندن آن به پیامبررا نیز بیان کند.
حدیث قدسی
خداوند خودش مفهوم مورد پیام را به ذهن جبرئیل می رساند و طراحی آن در قالب کلمات و همچنین نحوه ی رساندن آن را بر عهده ی جبرئیل امین می گذارد و هنگامی که فرشته وحی آن حدیث قدسی را برای پیامبر(ص) بیان می کند به ابلاغ می کند که این سخن و حدیث خدا بوده و در واقع الله جل جلاله چنین می گوید ، پیامبر نیز آن را از زبان خودش و در قالب کلمات خودش به مردم می رساند .
واما احادیث نبوی
به معنای حدیثی است که پیامبر خود آن را بیان می کند و معنای آن در ذهن خود پیامبر است و مانند یک انسان نحوه ی رساندن آن را به مخاطبانش نیز معین می کند ؛ البته مفهوم آن از جانب خداست اما رساندن آن برعهده خود اوست ؛ بنا براین مفهوم حدیث خدائی ست وپیروی کردن و اطاعت از آن واجب است ؛ اما چون آن را پیامبر به عنوان یک انسان بیان کرده است نه خود خدا دیگر حالت اعجاز را مانند قران ندارد چون عالم یا پیامبر دیگری می تواند مانند آن سخن را بیان کند ؛ که آن نیز مانند حدیث پیامبر نخست معجزه نیست .
به همین خاطر است که می بینیم پیامبر (ص) دو نوع سخن دارد که به اندازه ی زمین و آسمان باهم متفاوتند وهیچ کس و هیچ عالمی نمی تواند به دو گونه سخن بگوید ؛ زمانی که انسان به قران و سنت نظر می اندازد دوجلوه پیش روی وی خودنمایی می کند ؛ یکی از آن دو (قاهر)و(علیم)و (خبیر)و (حکیم) است که همه ی آن صفات کمال را داراست که در قران جلوه پیدا نموده است و دیگری برنامه ی موردنیاز انسان است که در سنت نبوی متجلی است امری که انسان احساس به اطاعت و فرمانبرداری در برابر آن سخن استوار و قاطع می کند.
این خود یکی از دلایل محکمی ست بر این که قران کلام بشر نیست چون هیچ انسانی نمی تواند دو نوع سخن متفاوت داشته باشد ؛ آن هم نه در زمینه ی انجام دادن و پیش روی در آن بلکه در زمینه ی علم و معرفت . پیامبر ما درتمام۲۳سال نزول وحی هربار به دو گونه سخن می گفت ؛ آن دو سخن به اندازه ی زمین و آسمان باهم متفاوت هستند.
منبع ؛ آثاراستاد سبحانی
