الف: راهنمایی ایشان در زمینه ی زکات:
۱- راهنمایی او در این باره کامل ترین راهنمایی در باره وقت و اندازه و نصاب آن است و اگر کسی زکات بر او واجب است و دیگری می تواند آن را بگیرد ؛ در آن مصلحت صاحب مال و مصلحت نیازمندان رعایت شده است، پس در ثروت ثروتمندان آنچه را که برای نیازمندان کفایت می کند بدون اجحاف ، واجب فرموده است.
۲- پیامبر(ص) اگر می دانست مردی مستحق زکات است، به او عطا می کرد و اگر کسی که او را نمی شناخت و از او چیزی می خواست، پس از آنکه پُرس و جُو می کرد که او بهره ای از ثروت ندارد و توانمند نیست ، به او زکات می داد.
۳- و از راهنمایی او این بود که فرق می گذاشت بین مستحقین زکات در این که اهل آنجا باشند یا خیر و اگر از اهالی آنجا اضافه می ماند به دیگران هم می داد.
۴- و کارگزاران را جز پیش ثروتمندان و صاحبان چهارپایان و محصولات کشاورزی و میوه ها نمی فرستاد.
۵- و تخمین زنندگان را به سوی صاحبان نخلستان ها و معادن می فرستاد تا محصول آن ها را تخمین بزنند، و ببینند که درآمد آن ها چقدر خواهد بود و زکاتشان را حساب می کردند.
۶- و از خرما و آرد و همچنین از قاطر و الاغ و سبزیجات و میوه هایی که انباشته و ذخیره نمی شدند غیر از انگور و رطب، زکات نمی گرفت، و تفاوتی بین تَر و خشکش نمی گذاشت.
۷- و عادت نداشت که بهترین چیزها را بگیرد بلکه متوسط آن را می گرفت.
۸- و نهی می کرد که صدقه دهنده صدقه اش را دوباره بخرد، و به ثروتمند اجازه می داد که وقتی که مال را به نیازمند هدیه کرد از آن بخورد.
۹- و گاهی برای مصلحت مسلمانان، صدقه را قرض می داد و گاهی صدقه را از صدقه دهنده دیرتر می گرفت.
۱۰- و وقتی که شخص خودش زکات را می آورد، برای او دعا می کرد و می فرمود: ” خداوندا در مال و شترش برکت قرار بده.” و گاهی هم می گفت:” خداوندا بر او صلوات بفرست.”
ب: راهنمایی ایشان در رابطه با زکات فطر:
۱- زکات فطر را یک صاع از خرما یا جو یا روغن یا کشمش واجب کرد.
۲- و از راهنمایی های او است که زکات فطر پیش از نماز عید رمضان پرداخت شود و فرموده است: ” هر کس آن را پیش از نماز بپردازد پس آن زکاتِ پذیرفته شده است، و هر کس آن را پس از نماز بپردازد، پس آن صدقه ای از صدقات است.
۳- و از راهنمایی های او تخصیص نیازمندان به فطر است و آن را بر اصناف هشتگانه تقسیم نمی کرد.
ج- راهنمایی ایشان در مورد صدقه:
۱- ایشان بزرگ ترین مردم در دادن صدقه بود تا آنجایی که امکانش را داشت و از آنچه که خدا به او داده بود بیشتر نمی خواست و کم نمی کرد.
۲- و کسی از او چیزی نمی خواست مگر اینکه به او می داد. چه کم بود و چه زیاد.
۳- و شادی و خوشحالی اش به آنچه که می بخشید بیشتر بود از شادی اش به آنچه که می گرفت.
۴- و اگر نیازمندی پیش او می آمد، او را بر خودش ترجیح می داد، یک بار با خوراکش و یک بار با لباسش.
۵- و کسی که با او همنشین می شد، نمی توانست خود را از بخشندگی نگه دارد.
۶- و به صورت های مختلف صدقه می داد، یک بار با هدیه دادن و یک بار با بخشش و باری به خریدن چیزی سپس هم کالا را به فروشنده پس می داد و هم قیمت را پرداخت می کرد، و گاهی هم چیزی را قرض می گرفت و بیشتر از آن را پس می داد و گاهی هم هدیه را قبول می کرد و با بیشتر از آن با آن فرد نیکی می کرد.
منبع : سعادت ویب
ترجمه : ابراهیم عمری
