تربيت ايماني کودکان
فقه خانواده 3 (اصول تربيت اسلامي)
1- تربيت ايماني
سلامت عقيده و ايمان انسانها روح رسالت اسلام است كه به وسيله كاشتن نهال اركان ايمان به خداوند و ملائك و كتابهاي آسماني و پيامبران و جهان آخرت و قضا و قدر در قلب و روح آنان تحقق پيدا مينمايد.
معلم و مربي پيش از هرچيز لازم است با زبان ساده و دلائل قابل درك بر روي اثبات وجود خداوند و توحيد و يكتاپرستي تلاش كنند و سعي نمايند كه نهال محبت خداوند و شكر نعمتها و بخششهاي او را در دل كودك بنشانند و او را متوجه اين حقايق بنمايند كه حاكم و فرمانرواي مطلق در دنيا با ايجاد جاندار و بيجان و در آخرت با زنده نمودن و حساب و كتاب تنها از آنِ خداوند است.
پس از آن معلم و مربي كودك را با منزلت و عظمت قرآن آشنا نمايند و به او بگويند كه قرآن به خاطر آنكه كلام و هدايت خداوند است با ديگر كتابها كه از آنِ انسانهاست، بسيار فرق دارد و ابتدا روخواني و سپس روش حفظ بعضي يا همه قرآن را به او بياموزند. به ويژه تلاش كنندكه كودكان چهار جزء آخر آن را حفظ كنند. زيرا خداوند متعال ميفرمايد:(الاسراء / 9)
«اين قرآن (مردم را) به راهي رهنمايي مينمايد كه مستقيمترين راهها (براي رسيدن به سعادت دنيا و آخرت) است».
همچنين رسولخداص ميفرمايد:
«بهترين شما كساني هستند كه قرآن را بياموزند و آن را به ديگران آموزش بدهند».[1]
يكي از روشهاي تربيت قرآني اهتمام به آموزش سورههاي «نور و لقمان و حجرات» به كودكان است.
پس از آن مربي براي ايجاد و تقويت محبت رسول خداص در دل كودك تلاش نمايد و به او بفهماند كه حضرت محمدص آخرين و گراميترين پيامبران است و پيروي از سنت و روش او و حفظ فرمودههايش ـ قبل از همه «اربعين امام نووي» بسيار ضروري است.
و بعد از آن نهال محبت نيك مردان و پيشگامان «ايمان و عمل صالح» به ويژه فضيلت و كرامت اصحاب رسول خداص را در دل او بر زمين بنشاند. زيرا آنان به رسول خداص آگاهانه ايمان آوردند و از او پشتيباني كردند و از نوري كه براي رسول خداص نازل گرديده بود، بهره گرفتند و به راستي پيروز و سعادتمند گرديدند.
همچنين مربي لازم است كه عشق به ايمان و جهاد در راه خداوند و رويارويي با دشمنان اسلام و مسلمانان را در دلشان تقويت نمايد. به ويژه دشمناني كه كينه مسلمانان را در دل دارند و برعليه آنها توطئهچيني ميكنند و به سرزمين و اموال و آبروي آنان تعرض مينمايند. و به آنها بياموزند كه مدام براي رويايي با آنها لازم است امكانات و تداركات مادي و معنوي ضروري را فراهم كنند تا در موقع مناسب بتوانند سرزمينهاي اشغال شده مسلمانان را آزاد و حقوق از دست رفته آنها را دوباره به دست بياورند.
ممكن است آموزش صحيح حديث زير به آنچه كه گفته شد به صورت مطلوب مثمرثمر باشد. ترمذي از ابن عباسy روايت مينمايد كه: روزي همراه رسول خداص بودم. ايشان خطاب به من فرمود:
«اي نوجوان، مسائلي را به تو ميآموزم. (به آنها خوب توجه كن). از هدايت خداوند محافظت كن تا خداوند از تو محافظت نمايد، خداوند را حاضر و ناظر بدان، تا او را پيشِ روي خود ببيني، هرگاه خواستهاي داشتي، آن را تنها از خداوند بخواه! و هرگاه به كمكي نياز پيدا كردي تنها از خداوند استعانت كن! بدان اگر همه مردم با هم دست به يكي كنند و بخواهند نفعي را به تو برسانند، هيچ نفعي را به جز هماني كه خداوند قرار داده است، به تو نخواهند رسانيد. و اگر همه با هم جمع شوند تا زياني را متوجه تو بنمايند، جز همان زياني را كه خداوند مقدر كرده به تو نخواهند رسانيد، قلمها از نوشتن بازايستاده و صحيفهها خشك شدهاند».[2]
در روايتهاي ديگر ـ به جز روايت ترمذي ـ در ادامه آن حديث آمده است:
«… در آسايش خداوند را فراموش مكن، تا او هم تو را در سختيها فراموش ننمايد. بدان آنچه كه برايت پيش نيامده، قرار بر آن بوده كه براي تو اتفاق نيفتد. و آنچه را كه برايت روي داده، قرار نبوده كه براي تو پيش نيايد. بدان كه پس از صبر نوبت پيروزي است و به دنبال گرفتاري نوبت گشایش و پس از هر آزردگي نوبت آسودگي است».
هرگاه كودكي معناي اين حديث را به خوبي بفهمد و به آن ايماني استوار پيدا نمايد، از شخصيتي قوي و بااراده برخوردار خواهد شد كه با همه سختيها و مشكلات مقابله خواهد نمود.
منبع : احكام، آداب، حقوق و مسئوليتها
فقه خانواده در جهان معاصر
تأليف:دكتر وهبه زُحَيلي
ترجمه:عبدالعزيز سليمي
[1]-. اخرجه البخاري و مسلم و ابوداود.
[2]-. الاربعين النوويه.