خوشتر آن باشد که سر دلبران،گفته آید در حدیث دیگران!
ترجمه از عربی : اقبال جهانگیری
اشاره: نوشته ای که پیش روی شماست،ترجمه ی گفتگویی است که «مروه حمزه» با یکی از مسیحیان نومسلمان انجام داده است:
او متخصص مغز و اعصاب و مدیر سابق بیمارستان «الخانکه» و از فعالان کلیسا بود. وی در گفتگو با نشریه ی «المصریون» تاکید می کند که با اراده ی خودش و با اسم « احمد محمّد احمد مصطفی» به أزهر مصر رفته تا «محمد شماس» را به مسیحیت برگرداند؛ ولی مسیر زندگیش به کلی تغییر می کند و از هدفش منصرف می گردد و باوجود تمام سختی ها و موانع راه،با قناعت کامل به اسلام روی می آورد.
اکنون جزئیات اسلام آوردنش را در گفتگویی که با نشریه «المصریون» داشته ،دنبال می کنیم:
در مورد اسباب روی آوردنت به اسلام برایمان بگو.
من مردی متدیّن و پایبند به مسیحیت و فعال در دفاع از موازین آن بودم،در کلیسا پیوسته خدمت می کردم و اموری که به من محول می شد،بدون چون وچرا انجام می دادم.کلیسا مرا مأمور برگرداندن «محمد شماس» به مسیحیت کرد.من متخصص مغز و اعصاب و استاد و مدرس روانشناسی در دانشگاه بودم.بنابراین تصور می کردم که اقناع فردی برایم چندان کار دشواری نیست.برای تکمیل این سناریو،تصمیم گرفتم قطعه ویدئویی از او به تصویر بکشم که در آن،خطاب به عموم اعلام کند که گروه های سلفی افراطی،همسر و فرزندانش را به گروگان گرفته اند و وی به قصد حفظ سلامتی آنان،ناچار شده به اسلام تظاهر کند و در واقع مسیحیت را ترک نکرده است.
«محمّد شماس» را ملاقات کردی؟ بعد از آن چه اتفاقی افتاد؟
هنگامی که با او روبرو شدم،او را بر عقیده و تصمیمش کاملاً استوار دیدم.او حاضر به ترک اسلام نشد و با دل وجان آن را پذیرفته و بدان متمسک بود.به کلیسا برگشتم و گفتم:«او مرا خسته کرده است و بیش از حد عناد و لجبازی به خرج می دهد.تحت هیچ شرایطی از نظرش برنمی گردد.» از من خواستند که دوباره با وی حرف بزنم.در تلاش دوباره ام،بعد از گفتگوهای فراوانی که بین من و او حول مسائلی چون «وحدانیت» در اسلام، انجیل و تورات و سایر عقایدی که در انجیل و قرآن در موردشان بحث شده،صورت گرفت،احساس کردم که نیرویی در وجودم او را تصدیق می کند و هرچه به مناظره با وی ادامه می دادم،برتریش را بهتر و بیشتر درک می کردم.تا جاییکه به درستیِ دین اسلام یقین پیدا کردم و فهمیدم که مسیحت عصر ما تنها شامل برخی آداب و رسوم و مناسک تحریف شده ی دینی است و در حقیقت،روح دین و ابعاد زندگی را اهمال کرده است.از خود پرسیدم:کدامیک از این دو،دین حق است؟در این مورد به مطالعه و جستجو پرداختم و متوجه شدم که عقل سلیم،هر لحظه مرا به اسلام رهنمون می سازد.دیگر نتوانستم میل و رغبت درونی ام به پذیرفتن اسلام را انکار و بیش از این تعلّل کنم.
علاقه ات به اسلام آوردن را نخستین بار با چه کسانی در میان گذاشتی؟
ابتدا به «محمد شماس» گفتم و از او خواستم مرا در آشکار کردن مسلمان شدنم یاری کند.وقتی خواسته ام را رد کرد،شگفت زده شدم.به من گفت: برای چنین تصمیمی به زمان بیشتری نیاز داری تا بتوانی به درستی فکر کنی.بعد از مدتی دوباره سراغش رفتم و خواسته ام را تکرار کردم و او نیز بار دیگر رد کرد و گفت:« باید بدانی که اسلام قطاری نیست که در ایستگاهی سوار و در ایستگاه بعدی از آن پیاده شوی».دوباره در موردش اندیشیدم و برای بار سوم نزد او رفتم و با تأکید و اصرار گفتم که در تصمیمم تردیدی ندارم.
چه موقع رسماً اعلام کردی که مسلمان شده ای؟
در روز پنجشنبه تاریخ ۲/۱/۲۰۱۳ به أزهر رفتم.«شیخ سعید عامر» در حالیکه تبسمی اطمینان بخش بر لب داشت، به نزدم آمد و پرسید: « چرا؟چگونه؟و کی؟] این تصمیم را گرفته ای؟[». مدتی با هم بحث و گفتگو کردیم تا اینکه از جدیّت تصمیمم اطمینان حاصل کرد.بعد از آن شهادتین را بر زبان جاری و یک گواهی رسمی از وی دریافت کردم که مسلمان شدنم را تأیید و مرا با نام « احمد محمّد احمد مصطفی» معرفی می کرد.
مهمترین انتقاداتی که با آنها مواجه شدی،چه بود؟
می دانستم بعد از اسلام آوردن،با موجی از انتقادات،دشنام و ناسزاگویی ها و اتهامات و افترا ها مواجه خواهم شد.نوشته های «سامح فوزی»،عضو مجلس شورا را که در مورد من منتشر کرده بود،خواندم که آنها را نقش بر آب می دانم و صحتشان را تماماً تکذیب می کنم.اتهامات باطلی که وی از طریق روزنامه ها به من نسبت داده و ادعا کرده که من قصد تفرقه پراکنی و تحریک اذهان عمومی را دارم و از تمام مصریان چه مسیحی و چه مسلمان خواسته است که علیه من شکایت کنند.
« سامح فوزی» که مدعی دفاع از حقوق مسیحیان است،گویا از چماق به دستان «پاپ شنوده » اطلاعی ندارد یا اینکه خود را به غفلت می زند.افرادی که پاپ به ظاهر برای حفظ نظم و انظباط داخل کلیسا به خدمت گرفته است.هر دستور ]به اعمال نادرست و بدون توجیه[ی که از سوی پاپ به آنها می رسد،بدون توجّه و ترحّم به اجرا در می آورند. از جمله،سرکوب تظاهرکنندگان و کسانی که در کلیسا اعتراض کنند.همچون واقعه ای که در جریان تظاهرات « جماعت مسیحیان ۳۸» به وقوع پیوست.خواسته ی این افراد اجرای لایحه ی ۳۸ بود که ویژه ی مسائل مربوط به قبطیان،از جمله ازدواج و طلاق است.این لایحه شامل ۱۳ سبب جواز طلاق می باشد که به هیچکدام عمل نمی شود. تظاهرکنندگان که مطالباتشان را مسالمت آمیز و در کلیسا مطرح کرده بودند،با هجوم سگ های وحشی که به زخمی و مجروح شدن آنها انجامید،دچار شوک آمدند و ناگزیر پا به فرار گذاشتند.به علاوه اهانت هایی نیز به آنها نسبت داده شد.با چشم خودم دیدم که یکی از مسیحیان کفنش را با خود حمل می کرد و کمی بعد ربوده شد.پس از آزادی اش،تلاش کردم با وی مصاحبه ای داشته باشم ولی او از ترس عواقب آشکار شدن،حاضر به انجام این کار نشد.
هنگام رفتن به أزهر با مانع یا مشکلی برخوردی؟
نخستین بار که خواستم وارد أزهر شوم،دیدم خویشان و نزدیکانم با کسانیکه از سوی کلیسا اجیر شده بودند،مسلّحانه در مقابل در ورودی آن منتظر سر رسیدن من هستند.به ناچار برگشتم و خود را مخفی کردم تا اینکه روزی موفق شدم از در پشتی وارد شوم ]و در حضور علمای أزهر اعلام مسلمانی کنم[.اینک هرگونه رفت و آمدی برایم بسیار دشوار شده و برای حفظ جان لازم است کاملاً با احتیاط عمل کنم.هنگامی که با «شیخ خالد عبدالله» برنامه ای برای کانال ماهواره ای « النّاس» ضبط و آماده کردیم،ناچار شدم لباس خلیجی بپوشم که شناسایی نشوم.
بعد از اینکه به أزهر رفتی، چه اتفاقی رخ داد؟
«شیخ دکتر سعید عامر» با کمال خوشرویی از من استقبال کرد و گفت:«چرا؟چگونه؟وکی تصمیم گرفتی مسلمان شوی؟».پس از آنکه از سخنانم اطمینان حاصل کرد ، در حضورش شهادتین را به زبان آوردم. سپس گواهینامه ای از وی دریافت کردم که به من هویّتی مسلمان می بخشید و به موجب آن،اسمم از « ممدوح حنا وهبه منصور» به «احمد محمّد احمد مصطفی» تغییر یافت. در برگه ی گواهی که دقت کردم ،دیدم شماره ی آن ۷ است.یعنی آن روز،شش مسیحی دیگر قبل از من اسلام آورده بودند.
گرایشت به اسلام چه تأثیری در اوضاع شغلی و معیشتی ات داشت؟
شغلم را از دست دادم و درآمدم قطع شد. همسرم تمام دارایی ام را تصاحب کرد و از سوی خانواده ام طرد شدم.زندگی در خیابان ها و مخفیگاه ها را شروع کردم.نه پول داشتم که در هتل اقامت کنم و نه می توانستم سراغ هیچ یک از دوستان قبلم بروم چراکه همه ی آنها از من متنفر شده بودند.بطور کلی میتوان خانواده ی ما را خانواده ی کشیش و راهب وخادمان کلیسا نامید.بعضی از آنها در داخل و بعضی در خارج مصر اند و این باعث تعصّب شدید آنها نسبت به مسیحیت شده است.من خود نقش به سزایی در فعالیت های تبشیری کلیسا و برگزاری کنفرانس های مشاوره ای برای مسیحی کردن مردم داشتم.جنبش تنصیر در داخل و خارج مصر حرکت پویایی است که از طریق شبکه های تلویزیونی مسیحی از جمله «حیاه القبطیه» ، «الطریق» و «الفادی» صورت می گیرد و هدفش ایجاد ارتباط با مردم و تشویقشان برای ترک اسلام است.
داخل مصر گروهی موسوم به « الإختطاف القصری » و منسوب به شخصی بنام « إبرام لوییس » وجود دارد که هدف و مأموریت آن جذب و ربودن دخترانی است که به دین اسلام تشرّف یافته اند.این گروه در تلاش است با گفتگو و برقراری ارتباط، بر آنها تأثیر بگذارد و به مسیحیت برگرداند.دختری به نام «جهان منصور» که گویا روزنامه نگار است،با این گروه همکاری می کند.
قبل از مسلمان شدن،چه فعالیتی در کلیسا داشتی؟
بیشترِ فعالیتم شامل جلوگیری از جریان مسلمان شدن جوانان مسیحی می شد.گفتگوی یک ساعته ای که از طریق وبکم با «ابوالعز توفیق» تحت عنوان « ترس از اهمال خانواده های مسیحی و گرویدن فرزندانشان به اسلام» داشتم و در وبسایت « الأقباط متحدون» منتشر شد.در جریان این گفتگو والدین مسیحی را به مهربانی با فرزندان به عنوان مؤثرترین راه جلوگیری از مسیحیت گریزی،توصیه کردم.
عکس العمل خانواده و فرزندانت در قبال مسلمان شدنت چه بود؟
خانواده ام خبر مرگ مرا شایعه کردند و حتی برایم مراسم ختم نیز برگزار کردند و لباس سیاه پوشیدند.من همسر،سه پسر و یک دختر دارم که همگی آنها با عقیده ام مخالفند و اسلامم را تحت هیچ شرایطی تحمّل نمی کنند.من عملاً خانه را ترک کرده ام و از آنروز در خیابان ها به سر می برم و از هر طرف طرد و تهدید می شوم.
موضعگیری کلیسا در این خصوص چگونه بود؟
مرا به همکاری با حزب اسلامی ] حزب آزادی و عدالت [ و انتخاب دکتر مرسی به عنوان رییس جمهور متهم کردند.حال آنکه این جریان اسلامی،جنبشی سیاسی بود نه دینی و دکتر مرسی را فردی اصلح پنداشتم و به همین دلیل به وی رأی دادم و اعتقاد داشتم که «حزب آزادی و عدالت» به عنوان یک جریان سیاسی،شایستگی داشتن فرصتی برای اداره کشور را دارد. هنگامیکه دکتر مرسی را انتخاب کردم،مسیحی بودم و ۶۳سال سن داشتم،و هیچ عیب و نکوهشی برخود روا نمی بینم.دین اسلام را بعد از این جریان و در کمال آزادی و اختیار،برگزیدم.
اگر دست عوامل کلیسا به من برسد،یا خودشان مرا به قتل می رسانند و یا اینکه مرا تحویل خانواده ام می دهند تا آنها کارم را یکسره کنند.چون بعد از اینکه برایم مراسم عزاداری گرفته اند، می توانم حدس بزنم که چشم دیدن مرا هم ندارند.
اسلام آوردنت را ناشی از نزدیکی ات با جریانات اسلامی عنوان می کردند؟
این گفته ها و ادعاها چیزی جز اتهام نیست.با اینکه مسیحی بودم،در انتخابات ریاست جمهوری مرسی را انتخاب کردم.«حزب آزادی و عدالت» از پایگاه مردمی وسیعی بهره مند بود و جایگاه مناسبی در بین اقشار مختلف از آنِ خود کرده بود.پس چرا نباید فرصتی برای اداره امور کشور به آنها داده می شد؟من این بیانات را در برنامه ای تلویزیونی،در گفتگو با «وائل إبراشی»،گوینده صداو سیما عنوان کردم.آیا انتخاب دکتر مرسی ننگ و عار است؟
با هیچکدام از جریانات اسلامی تعامل و همکاری نداشتم و بلکه برعکس فعالیتم در کلیسا مبارزه با روند گرایش به اسلام بود.
در پایان چیز خاصی هست که مایل باشی به آن اشاره کنی؟
بله؛ من و امثال من در راه خدا گام برداشته ایم و قصد فتنه انگیزی و تفرقه پراکنی نداریم.ما خواهان حمایت هستیم چراکه از هر دری رانده شده ایم و در خیابان ها و کوچه پس کوچه ها سرگردانیم و دائم به قتل تهدید می شویم و مأوی و پناهگاهی برایمان نمانده و تنها خواسته ی ما این است که ما نیز چون دیگران در امنیت زندگی کنیم.به جرأت می گویم که کلیسا در صدد از میان بردن ماست و این نیت سوءشان بعد از تصریحاتشان در یکی از نشریات،بدیهی و واضح است.چنانکه مارا به فتنه انگیزی متهم کرده اند و از تمام مسلمانان و مسیحیان خواسته اند که به این اتهام،از ما شکایت کنند.
من شهروندی عادی ام و همچون تمام مصریان دیگر و نه کمتر.خروجم از مسیحیت چیزی از آن کم یا ورودم به اسلام چیزی به اسلام اضافه نمیکند.تنها خواستار امنیت و حمایت دولت هستم چون ما نیز بخشی اجتناب ناپذیر از جامعه ی مصری هستیم.
۱۴ ژانویه ۲۰۱۳م
