دکتر احمد محمدی
حج یکی از مهم ترین شعایر اسلام به شمار میآید که همه شعایر عبادی دیگر در آن جمع شده است و در همان ابتدای ورود با شعار توحید (لبیک اللهم لبیک) شروع میشود و همچنین نماز، نفقه و روزه جزو شعایر حج هستند و اگر میبینیم که عمره به زمان خاصی اختصاص نیافته و روزه مختص به مکانی نیست، حج هر دو تا را شامل میشود یعنی هم زمان و هم مکان خاصی دارد.
با این حال برخی با وجود اینکه خداوند نعمت سلامت جسمی و امنیت راه و توانایی مادی به آنان داده است، این فریضه بزرگ را به تأخیر میاندازند با آن که پیامبر اکرم صلی الله علیه و سلم میفرمایند: (تعجلوا الحج فإن أحدکم لا یدری ما یعرض له) رواه احمد و ابوداود « در انجام فریضه حج عجله کنید زیرا هیچکدام از شما نمیداند که در آینده چه چیزی برای وی پیش میآید(.
بدین معنی که شاید در آینده مشکلی مادی، جسمی و… مانع ادای این فریضه شود و فرصت از دست برود.
از امیر المومنین حضرت عمر رضیاللهعنه روایت شده که فرمودند: میخواستم مردانی را به این سرزمینها بفرستم که هر کس توانایی انجام حج را دارد و آن را به جای نیاورده، بر وی مالیات گذاشته شود… مگر اینها مسلمان نیستند که در انجام این فریضه دینی چنین کوتاهی میکنند!
عجله و شتاب در به جا آوردن حج، منش و روش بزرگان دینی ما بوده است زیرا انسان نمیداند که چه پیشامدها و حوادثی رخ خواهند داد و وی را از خانه خدا دور میکنند؛ علی بن ابی طالب رضیاللهعنه میفرماید: قبل از اینکه مانعی پیدا شود، بیشتر و بیشتر طواف خانه خدا را به جای بیاورید.
حسن بصری رحمه الله میفرماید: تا زمانی که مردم حج و نماز را بر پا دارند، همچنان دیندار و مسلمان هستند.
کاش مردم میدانستند که حج چه فضیلتهایی دارد، کاش میدانستند که حج، گناهان گذشته را نابود میکند… همچنانکه پیامبر صلی الله علیه و سلم به عمرو عاص فرمودند: آیا نمیدانستی که اسلام آوردن، هجرت به خاطر خدا و حج، گذشته انسان را از گناه پاک میگردانند؟
ابو هریره میفرماید از پیامبر خدا شنیدم که فرمودند: کسی که فریضه حج را به جای آورد و پس از آن فحش و ناسزا نگفت و از حدود شریعت و اوامر خدا بیرون نرفت، همانند روزی خواهد شد که مادرش وی را به دنیا آورده است؛ یعنی همانند نوزاد معصوم و بیگناهی خواهد شد که تازه به دنیا آمده است.
بی گمان حج یکی از برترین اعمال نیک به شمار میرود؛ ابوهریره میفرماید که از رسول خدا صلی الله علیه و سلم سؤال شد که چه عمل و کرداری برتر است؟ ایشان فرمودند: ایمان به خدا و فرستاده او. سپس عرض شد پس از آن؟ فرمودند: جهاد در راه خدا. باز عرض شد پس از آن چه عملی برتر است؟ فرمودند: حجی که مقبول درگاه خدا قرار گرفته است که پاداش آن جز بهشت نیست.
باز ابوهریره از پیامبر اکرم صلی الله علیه و سلم روایت میکند که پیامبر فرمودند: عُمره امسال تا عمره سال آینده کفاره گناهان آن سال است و حج نیز که پاداشی جز بهشت ندارد، همچنان است و چنین نعمتی برای انسان کافی است.
از بریده روایت شده که پیامبر فرمودند: مخارج و هزینههای حج همانند انفاق در راه خدا تا هفتصد برابر پاداش خواهد داشت.
دعای حاجی قبول میشود…
از عبدالله بن عمر رضیاللهعنهما روایت شده که رسول الله صلی الله علیه و سلم فرمودند: مجاهد فی سبیل الله و حاجی و مُعتمِر پیام رسان خدا هستند؛ خدا آنها را فراخوانده و آنها نیز جواب دادهاند، آنها از خدا درخواست نموده و خدا نیز به آنان عطا نموده است و همچنان در پناه الله تعالی قرار دارند.
از ابوهریره رضیاللهعنه روایت شده که پیامبر خدا فرمودند: سه نفر در حفاظت و ضمانت خداوند هستند؛ کسی که برای عبادت به مسجدی رفته است، جنگجویی که به خاطر خدا بیرون رفته است و کسی که به نیت حج از منزل بیرون رفته باشد.
پروردگارا این سفر و زیارت را نصیب ما بگردان.