سەوزە حیدری
حبیب محمد سعید فتاح بگ ، در سال 1947میلادی در روستای بلخه اورامان در خانوادەای متدین چشم بە جهان گشود. مادرش زنی ، نمونە ، متدین ، پاک دامن و اهل تقوی و منسوب بە خاندان نقشبندیە بودە است.
سال 1955 میلادی در روستای بلخە تحصیلات ابتدای را از سر گرفت و تا کلاس پنجم در روستا درس خواند، بعد از آن بە شهر هەولیر – اربیل – دراقلیم کردستان مهاجرت کرد … تا دوم دبیرستان در هەولیر درس خواند و بقیە دوران دبیرستان را در شهر حلبچە به اتمام رساند و بعد از اتمام درس در شهر سلیمانیە بە عنوان معلم مشغول بەکار شد.
ابتدا در روستاهای ،درگاشیخان هورامان، تاوێرە ، سازان، سیروان و،،،،، بە آموزش دانش آموزان مشغول شد، بعدها در مدارس شهر سلیمانیە از جملە مدرسە؛سیوان ،بیکەس، هەورامان ، مامەیارە، تدریس می کرد ؛ تا این کە در سال 2011 میلادی باز نشسته شد.
والدین بویژه مادرش از همان اوان کودکی بە تحصیل و پرورش وی اهمیت فراوان می دادند و در این راە از هیچ تلاشی مضایقە نکردند.
در زمان جوانی بە وسیلە دو نفر از دوستان متدین و دلسوز و اهل تقوی روانە مسجد گشت و در مسجد بە کتاب های دینی علاقمند شد و مطالعە در این زمینە را آغاز نمود و بە وسیلە دوستانش کە در جمعیت اخوان المسلمین فعالیت می کردند بە فالیت های دینی ترغیب و تشویق شد .
در سال 1970میلادی در کنار درس مدرسە و در اوقات فراغت بە آموزش قرآن بە بچەهای زرنگ مسجد می پرداخت و از این طریق جوانان اهل مسجد و متدینی را در مسجد پرورش داد.
در همین حال بعضی اوقات نوشتە های زیبای دینی و زندگانی بزرگان دین و خلفای راشدین را با دست می نوشت و درمیان بچەهای مدرسە توزیع می کرد.
در سال 1980رسما در مسجد جامع سیروان بە پیر و جوان و بزرگ و کوچک درس و وعظ می داد و با تدریس و تفسیر قرآن کریم ، تفسیر ریاض الصالحین و احیاء العلوم امام محمد غزالی و سیرە اصحاب پیامبر [ص]بعد از نماز صبح و عصر و در شب های رمضان به تبیلغ دین می پرداخت ..
در منزل شخصی خود نیز بە خانم ها قرآن و احکام دینی آموزش می داد و خانم های زیادی برای فراگرفتن قرآن و تفسیر بە سوی منزل وی روانه می شدند.
بیشتر درس هایی را کە استاد تدریس می نمود بە وسیلە نوار کاست نیز ضبط می شد کە و در حال حاضر همگی آن جلسات تدریس تبدیل بە نوار هایmp3 گشتە و قابل استفادە هستند.
استاد حبیب تا آن زمان که حلبچە شیمیایی شد همچنان در مساجد و مدارس کردستان تدریس می نمود و بعد از آن ، اوقاتش را بیشتر با تالیف و نگارش می گذراند ..
همزمان که در شهر حلبچە معلم بود اولین نوشتە هایش را با موضوع زندگانی اصحاب پیامبر شروع نمود … وقتی خواست کتاب هایش را چاپ کند با مخالفت رژیم صدام حسین مواجە شد و بالاخره پس از اینکە بخشی از نوشتەهایش را حذف نمود بە وی اجازە چاپ دادە شد…
در سال 1980میلادی زندگی نامە اصحاب پیامبر رضوان الله علیهم را به رشته تحریر درآورد و تا سال 1988 نزدیک بە 30 کتاب و مقالە بە چاپ رسانید و پس از آن نیز همچنان بە تالیف ادامە داد.
در سال 2007 بهترین و زیباترین هدیە خود را بە کتابخانە کوردی تقدیم نمود کە عبارت بود از کتابی قطور و دو جلدی بەنام “زندگانی پیامبر اسلام” صلی الله علیه و سلم.
یکی از تفاوت های زندگی استاد فتاح بگ این بود که او دنبالەرو اندیشه سعید نورسی بود .
سپاس خدای بزرگ را کە هم اکنون استاد فتاح بیک در قید حیات به سر می برد.
وی دارای هشت فرزند ،چهار پسر و چهار دختر می باشد و اکنون در شهر سلیمانیە در اقلیم کردستان زندگی می کند.
آثار استاد حبیب محمد سعید که به زبان شیرین کردی تالیف شده اند عبارتند از؛
edited
أ. ژیانی ئازیزمان (صلی اللە علیە و سلم) بەرگی یەکەم/٢٠٠٦میلادی
ژیانی ئازیزمان (صلی اللە علیە و سلم) بەرگی دووەم/٢٠٠٧میلادی
ب. زنجیرەی ژیاننامەی خەلیفە ڕاشیدەکان:
١– ئەبووبەکری سددیق
٢– عومەری کوڕی خەتاب
٣– عوسمانی کوڕی عەففان
٤– عەلی کوڕی ئەبوتالیب
٥– عومەری کوڕی عەبدولعه‌زیز
ج- کورتە ژیاننامەی خەلیفە ڕاشیدەکان بۆ مناڵان.
د. زنجیرەی بۆ کۆرپەکان:
١– دڵ فراوانیی
٢– فرمێسکی شادیی (١)
٣– فرمێسکی شادیی (٢)
٤– فرمێسکی شادیی (٣)
٥– چاوپۆشیی
ھ. زنجیرەی زیکری خواناسان: (چوار بەرگ)
و. زنجیرەی ھاوەڵانی پێغەمبەر(صلی اللە علیە و سلم):
١– عومەیری کوڕی سەعد
هیبەی کچی کەعب
٣– عەبدوڕڕەحمانی کوڕی عەوف
٤– عەبدوڵڵای کوڕی مەسعوود
٥– ئەبوئەییوبی ئەنساری
٦– خوبەیب و سەعید
٧– زەیدی کوڕی سەھل
٨– عەبدوڵڵای کوڕی حوزافە
٩– خەببابی کوڕی ئەرەت
١٠– بەڕڕائی کوڕی مالیک
١١– ئەبوسەعیدی خودری
١٢– عومەیری کوڕی وەھب
١٣تا ١٧ دەستەیەک لە شەھیدان
١٨– زەیدی کوڕی حاریسە
١٩– ڕەبیعەی کوڕی کەعب
٢٠– سەعیدی کوڕی زەید
٢١– سوراقەی کوڕی مالیک
٢٢– ڕەملەی کچی ئەبوسوفیان
٢٣– تەلحەی کوڕی عوبەیدوڵڵا
٢٤– عەبدوڵڵای کوڕی سەلام
٢٥– سەلەمەی کوڕی قەیس
٢٦– عیکریمەی کوڕی ئەبوجەھل
٢٧– عەدیی کوری حاتەمی تەی
٢٨– سابیتی کوڕی قەیسی ئەنساری
٢٩–خەدیجەی کچی خوەیلید
٣٠– موعاویەی کوڕی ئەبووسوفیان
٣١– عائشەی کچی ئەبووبەکر
٣٢– عەبدوڵڵای کوڕی عومەر
٣٣–موسعەبی کوڕی عومەیر
٣٤– عەبدوڵڵای کوڕی عەبباس
ز. زنجیرەی وتوێژی قوتابیان:
١– منیش بوومە پشتیوانی!
٢– تاکەی دوورەپەرێز بم؟!
٣– بانگی ڕزگارییە!
ح- زنجیرەی لەگەڵ خواناساندا:
١– بەرھەمی خواناسیی.
٢– لە دادگای ئیسلامدا
٣– سەرمەشقی بانگخوازان
٤– دەروونی موسوڵمان
٥– پادشای خواناس
٦– لە ئەڵقەی وانەوتنەوەدا
لەگەڵ خواناساندا/ بەرگی یەکەم
لەگەڵ خواناساندا/ بەگی دووەم
ت. زنجیرەی تیشکێ لە قوڕئانەوە:
١– ڕۆژان ڕۆژیان لە دوایە.
٢– کۆمەڵی پایەدار (عباد الرحمن)
ی. زنجیرەی دەستی پەروەردگار: (چوار بەرگ) شەش جار چاپ کراوە
ک. چەند چەپکێ بیرەوەریی سەبارەت بە مامۆستا سەعیدی نوورسیی:
١– چەپکی یەکەم: بیرەوەری پیاوان
٢– چەپکی دووەم: بیرەوەری ئافرەتان
ل. زنجیرەی ناوازەیی بیری مامۆستا نوورسیی:
١– ھاوبەشیی لە کاری قیامەتییدا
٢– پەیامەکانی نوور و یەکبوونی موسوڵمانان
٣– حیکمەتی ژن نەھێنانی
٤– کارمەندانی پاکژیی
٥– ھۆی ڕواڵەتی و ھۆی ڕاستەقینە
٦– ھەشت خاڵ
٧– فەڕوبەرەکەت (بڵاونەکراوەتەوە)
٨– سەربەستی ڕاستەقینە (بڵاونەکراوەتەوە)
م. زنجیرەی لە ڕوانگەی پەیامەکانی نوورەوە:
١– نزا و پاڕانەوە
٢– ڕزق و ڕۆزی
٣– وازھێنانی (بدیع الزمان) لە سیاسەت.
ن. وەرگێڕانی (پەیامەکانی نوور)ی دانراوی مامۆستا سەعیدی نوورسی:
١– ڕابەری خزمەت
٢– موعجیزاتی ئەحمەدیی
٣– پەیامی بیماران
٤– پەیامی پیران
٥– پەیامی ئیخلاس و برایەتیی
٦– پەیامی وتە بچووکەکان
٧– پەیامی بەھەشت
٨– پلیکانەی سوننەت و چاری دەردی بیدعەت
٩– مافی دایک و باوک
١٠– لەگەڵ پێشەوای ئارامگراندا.
س. نووسراوه‌ی بەعەڕەبی:
١– کیف وجدت رسائل النور؟
٢– من مزایا رسائل النور
٣– لماذا ترک بدیع الزمان میدان السیاسة؟
٤– الدعاء و التضرع (بڵاو نکراوتەوە)
ع-.وەرگێڕانی بەرھەمەکانی مامۆستا (محمد فتح اللە گولەن):
١– زیکری بەیانیان و ئێواران
٢– کۆمەڵە دوعای مەئسوورات
٣– ئیرشاد و تەبلیغ
٤– چەند تیشکێکی قوڕئانی لە ئاسمانی ویژداندا
٥– پێوەرەکان (چاپ نەکراوە)
ف. لەگەڵ ئەم کتێبە ھەمەچەشنانەشدا:
١- ژیاننامەی بدیع الزمان مامۆستا سەعیدی نوورسیی. (چوار جار چاپ کراوە) و کراوە بە فارسی لەلایەن (زاھدی وەیسی ) و ( چاپکراوە لەلایەن ئینتشاراتی ئیحسان)
٢- ژیاننامەی ئیمام شافیعی (مەزنترین فەقیھی ئیسلام)
٣- ڕێبازی خواناسان
٤- کورتە پێناسەیێکی پەیامەکانی نوور
٥- شارەزایی خوێندنی قوڕئانی پیرۆز
٦- وانەی شەھیدیی (درامای سەعیدی کوڕی جوبەیر و حەججاج)
٧- یادی پەروەردگار (وەرگێڕانی مه‌ءسووڕاتی ئیمام بەننا)
٨- ھەڵبژاردەی چیرۆکی زیرەکان
٩- نامەیەک بۆ ئازیزان
١٠- نامەیەک بۆ خوشکێکی حیجاب لەبەر
١١- گەشتێک بەرەو پەیامەکانی نوور
١٢- کۆمەڵێ وتاری جۆراوجۆر لە گۆڤاری (ســۆز)
نویسندە : رشوان خضر
ترجمە : سەوزە حیدری
ماموستا خدر بەردەڕەشی . ماموستا حبیب محمد سعید . ماموستا عمر رشیدی
