حکم شرعی خودکشی از منظر اسلام !!

سؤال :

–اگرکسی خودکشی کند یا خودش را بسوزاند تاچه حدی گناهکار است و  چه عذابی در قیامت چه عذابی خواهد دید دارد؟

-اگرکسی دیگر درر قتل نفس آن شخص سهیم باشد چگونه خواهد شد ؟ آیا می توانیم بگوییم شخص دوم درقتل او شریک و گناه کار است؟

جواب:

لازم می دانم قبل از هر چیز به چندنکته اشاره کنم :

بعضی اوقات رفتار نامناسب والدین نسبت به فرزندانشان ویا رفتارخشن بزرگان خانواده وبرادران نسبت به کو چکترها وخصوصاً نسبت به زنان سرانجام وعاقبت ناخوشایندی را به بار خواهد آورد و همین امر مسئولیت دنیا وآخرت او را به دنبال دارد ؛ چون هرخانواده ای می تواند کانون آرامش وبهشتی برای زنان و یامکانی جنجالی و پرمخاطره برای آنان باشد،به همین خاطربزرگ خانواده باید بداند چگونه با اعضای خانواده رفتار کند وآنها رابه چه شیوه ای تربیت نماید.

پیامبر (ص)می فرمایند:کلکم راع وکلکم مسئول عن رعیته ،رواه البخاري

همه شما شبانید وهمه درمقابل رعیت خویش مسئول هستید.

پس هرنوع سهل انگاری درتربیت اعضای خانواده نه تنها باعث می شود که فرزندان ازبین بروند بلکه خودخانواده مستقیماً دچارضرر و زیان و ازهم پاشیدگی می شود و مسئولیت دنیایی وقانونی وآخرت را بزرگ خانواده باید بر دوش بکشد .

اما کسی که تنها با یک کلمه و جمله سبب قتل کسی دیگرشود قطعاً او درآن قتل نفس و خودکشی شریک می باشد.

خداوند بزرگ می فرمایند:من قتل نفسا بغیرنفس اوفسادفی الأرض فکانما قتل الناس جمیعا .مائده: 32

هرکس ،شخصی رابکشد -بدون آنکه آن شخص مرتکب قتل یافسادی درروی زمین شده باشد- انگارهمه مردم را کشته است.

پیامبر (ص)در فرموده ای صحیح می فرمایند:لو أن أهل السماء والأرض اشترکوافی دم مؤمن لأکبهم الله عزوجل فی النار .رواه الترمذي

اگراهل آسمان وزمین درریختن خون یک مسلمان شریک باشند خداوند همه آنها را سر به زیر به جهنم می اندازد.

واقعاً خیلی جای نگرانی وتاسف است که سرپرست خانواده به وضع وحالی برسد که زندگی خود وبچه ها و خانواده اش را با یاس و ناامیدی همراه سازد وبدین گونه آنها را مجبور به نفرت از خود نموده و اقدام به خودکشی کند و تنها راه نجات را از چنین زندگی ، خودکشی یاسوزاندن خود بداند .

واقعاً این یک پدیده زشت ومنفور است ونشانه تربیتی ناقص ومعیوب وفرهنگ وجامعه ای عقب مانده است که داریم.

سوزاندن خود خصوصاً نزد زنان ،یک پدیده ای زشت ،رفتاری ناپسند واقدامی ناپسند است وچنين کسی دارای اراده ای ضعیف وشخصیتی متزلزل ودرونی ویران می باشد ؛ البته او قطعاً مریض است و ازباور و عقیده اسلام  محروم می باشد  

 دخترکی که خودش را آتش می زند آیا می پندارد که باچنين اقدامی مشکلاتش رفع وبرطرف می شود؟ و اگر فرض کنیم با این کار احمقانه اش ازمشکلات خانواده اش دردنیا نجات می یابد ، مگر چنین شخصی با این کار درآخرت هیزم آتش جهنم نمی شود؟ چنانچه دردنیا خوشی ولذت ها را از دست داد به همان سان آخرت خود را نیز ویران می کند “خَسِرَ الدُّنيا وَالاخِرةَ هم دنیا و هم آخرتش را باخته است “

 

حکم شرعی کسانی که خودشان راآتش می زنند یا به هر وسیله ای دیگر خود را از بین می برند.

 

اسلام ازانسان مسلمان می خواهد دربرابرمشکلات و ناملایمات زندگی صابر و بردبار و اهل مشورت باشد و نباید به خاطر اینکه زندگی به میل وآرزوی او پیش نمی رود اززندگی نا امید واز دنیا گریزان باشد ؛ چرا که مسلمان برای تلاش ومجاهدت آفریده شده نه برای استراحت وخفتن.

مسلمان دارای اخلاق وایمان نیرومندی است که راه نا امیدشدن از زندگی را از او می گیرد .

ما باید این را بدانیم که روح امانتی است خدایی درکالبد وجسم انسان نهاده شده است و مسلمان حق ندارد روح را – بی جهت – از بدنش اخراج نماید.

خودکشی باهروسیله ای که باشد از جمله آتش زدن خود –خوردن درمان های کشنده – خودرا خفه کردن – خود را از مکان بلندی پرت کردن و..نزد تمام علما و اندیشمندان دینی حرام و ممنوع است وبه هیچ وجه وعنوانی درست نیست که انسان قاتل نفس خود باشد.

#خودکشی یکی ازگناهان کبیره است و خداوند آن را منع نموده و می فرماید:

ولا تقتلوا انفسکم ان الله کان بکم رحیما .نساء:29

و خودتان را نکشید ، چون خدا با شما مهربان است.

پیامبر (ص)به کسانی که خودکشی می کنند هشدارداده که چنین کسانی درآخرت از مهربانی و رحمت خدا بدور هستند و از نعمت های بهشت محروم خواهند شد  و مورد خشم وغضب خدا قرارمی گیرند.

پیامبر (ص)فرموده :

من قَتلَ نَفسهُ فی شئ عُذِّبَ بِهِ یوم القیامة. ترجمه : هر کس با هر چیزی در دنیا خودکشی کند در روز قیامت با آن عذاب داده می شود.

همچنین پیامبر درفرموده ای دیگر می فرمایند: “کان فیمن قبلکم رجل به جرح، فجزع فاخذ سکینا فحذ بها یده، فما رقا الدم حتى مات، فقال الله: بادرنى عبدی بنفسه فحرمت علیه الجنة”متفق علیه درگذشته ، شخصی دستش زخمی و مجروح شده بود ،او تاب وتحمل آن زخم را نیاورد وبا چاقویی دستش را قطع نموده و برید ، خونریزی او بند نیامد و در نتيجه فوت کرد.خداوند عزوجل فرمودند:بنده ام خودکشی کرد و قبل از سررسید اجلش به سوی من شتافت، پس بهشت را براو حرام کردم. متفق علیه

حقیقتا این فرموده پیامبر(ص ) تهدیدی جدی است علیه کسانی که خودشان راآتش می زنند یا خودکشی می کنند وچنین کسانی توجه نمایند که چگونه خداوند کسی که تحمل آزار و  اذیت را نکرد و خودکشی کرد و خدا بهشت را بر وی حرام کرد.

پس وضع و حال کسانی که به خاطر زندگی چند روز دنیا یا بعلت عدم موفقیت در امتحانی و یا اینکه موفق نشده با فلانی ازدواج کند و…خودش را به قتل می رساند ، مشخص است که چگونه خواهد بود.

کسانی که نمی توانند نفس خودشان را در مقابل مشکلات و ناملایمات زندگی تحمل کنند و خودکشی می کنند ، بنا به فرموده پیامبر توجه و گوش فرادهند که می فرمایند : هرکس ،خودش را ازاین کوه بیندازد و خودکشی کند ،برای همیشه و بطور دائم درآتش جهنم ،سقوط می کند وهرکس ، با خوردن زهر خودکشی کند،برای همیشه و بطوردائم آن زهر را درآتش جهنم دردست خواهد داشت و جرعه جرعه آن را خواهد نوشید وهرکس با آهنی خودکشی کند ،برای همیشه و بطوردائم آن آهن را در آتش جهنم در دست خواهد داشت و درشکمش فرو خواهد برد.

یعنی کسی که خودکشی کرده است در جهنم با آن وسیله ای که خود را با آن کشته است عذاب داده می شود.

 این تهدید برای کسانی است که کشتن نفس خود را حلال وجایز می شمارند .

اما کسانی که از روی جهالت و نادانی اقدام به چنین گناهی می نمایند ، این به مهر و محبت وعفو و گذشت فراوان خدا برمی گردد.

به همین خاطر ازتمام خواهران و برادرانی که درزندگی دنیا به بن بست رسیده اند و ناخوشی وسختی زندگی دامن گیرشان شده است ،خواستارم که نا امید نشوند وازچنین گناهی – خودکشی- پرهیز نمایند وازرحمت خدا نا امید نشوند.

ماموستا احمد شافعی

ترجمه : عثمان جاسمی