دعوت اسلامیشبهات

آیا زبان دین، زبان حقیقت است یا مجاز، نماد، سنبل و اسطوره ؟

زبان دین

حمد حامدی

در میان نحله ای از روشنفکران به اصطلاح دینی چنین مرسوم است که گویا زبان دین زبان بیان حقایق نبوده بلکه آنچه که در متن وحی بیان شده اعم از داستان پیامبران ، مسائل مربوط به جهان آخرت و …  سنبل ، نماد و اسطوره اند نه واقعیتهای موجود در تاریخ عمر بشر و جهان آخرت.

آنچه بر همگان واضح است این است که اسطوره ها داستانهایی غیر واقعی بوده و نماد و سنبل نیز در عالم واقع ، از حقیقتی برخوردار نبوده و تنها بعنوان علائمی برای شناخت امور دیگر بکار می روند. بنابراین در عالم واقع هیچ کدام از آنها سبغه ای از حقیقت را نداشته و بعبارت دیگر اموری نادرست ، غیر واقعی و دروغ می باشند.

برای پاسخ به این شبهه بصورت بسیار خلاصه لازم است این امر بیان شود که از مبانی اصلی قرآنی این است که در سراسر این کتاب حکیم ، با کذب و دروغ در هر قالبی اعم از فکر ، سخن و رویدادها مبارزه شود و با جدیت تمام بر صدق و راستی هم در تفکر و گفتار و هم در مجالات تاریخی و ماورائی تاکید شده و هرگز جایی را برای نماد ، سمبل و اسطوره بعنوان حقایق غیر قابل انکار باقی نگذارد. زیرا از خداوند بی نهایت علیم حکیم و دارای کمال مطلق انتظار نمی رود که برای تبیین دین سعادت بخش خویش بر امور باطل و دروغ تکیه نماید. تا خداوند در این حالت ، برای اهداف عالی و حقانی خویش مجبور به انتخاب ابزار نادرست شود. که در این صورت دیگر سبحانیت خداوند دچار چالش جدی می شد.

بنابراین ذات حق مجبور به انجام این امر ناروا نشده و با وضوح و جدیت خاص در کلام خویش راه مومنان را در همه ی موارد بر صدق و راستی بنا نموده و راه گمراهان را بر کذب و دروغ معرفی نموده است. به نحوی که هرگز این دو امر متناقض در دین خدا در کنار یکدیگر مورد پذیرش قرار نمی گیرند. بلکه برای همیشه با کذب و ناراستی در  قالب همه ی چهره هایش از جمله فکر و عمل اعم از نماد ، سنبل و اسطوره مبارزه شده و همه ی کلامش را بر صدق و راستی بنا می کند. زیرا آنچه بشر را برای تبیین امور وادار به پناه بردن به زبان اسطوره ، نماد و سنبل می کند ، عدم اشراف بر حقایق تاریخی و امور ماورائی و غیبی خصوصا مسائل مربوط به جهان پس از مرگ می باشد. اما خدایی که بر زمان و مکان سیطره داشته و خالق آن دو بوده ، هرگز برای تبیین دینش نیازی به نماد ، سنبل و اسطوره ندارد.لذا با صراحت کامل در آیات متعدد این را بیان داشته که محتویات این دین ،  کاملا با حقایق و واقعیات موجود مطابقت داشته و کذب نیست.

برای نمونه به آیاتی چند در این مورد اشاره خواهد شد :

۱. جهان آفرینش بر مبنای حق و راستی خلق شده است.

وَهُوَ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ بِالْحَقِّ ۖ وَيَوْمَ يَقُولُ كُنْ فَيَكُونُ ۚ قَوْلُهُ الْحَقُّ ۚ وَلَهُ الْمُلْكُ يَوْمَ يُنْفَخُ فِي الصُّورِ ۚ عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ ۚ وَهُوَ الْحَكِيمُ الْخَبِيرُ [سوره اﻷنعام : 73]

۲. هرگز در این کتاب ، باطل و امور غیر واقعی ورود پیدا نمی کند.

لَا يَأْتِيهِ الْبَاطِلُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَلَا مِنْ خَلْفِهِ ۖ تَنْزِيلٌ مِنْ حَكِيمٍ حَمِيدٍ [سوره فصلت : 42]

۳. همه ی داستانهای قرآن ، حق و درست اند.

إِنَّ هَذَا لَهُوَ الْقَصَصُ الْحَقُّ ۚ وَمَا مِنْ إِلَهٍ إِلَّا اللَّهُ ۚ وَإِنَّ اللَّهَ لَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ [سوره آل عمران : 62]

۴. این کتاب بر گرفته از اسطوره های پیشینیان نبوده و امری وحیانی و مبتنی بر واقعیات و حقایق است.

وَمِنْهُمْ مَنْ يَسْتَمِعُ إِلَيْكَ ۖ وَجَعَلْنَا عَلَى قُلُوبِهِمْ أَكِنَّةً أَنْ يَفْقَهُوهُ وَفِي آذَانِهِمْ وَقْرًا ۚ وَإِنْ يَرَوْا كُلَّ آيَةٍ لَا يُؤْمِنُوا بِهَا ۚ حَتَّى إِذَا جَاءُوكَ يُجَادِلُونَكَ يَقُولُ الَّذِينَ كَفَرُوا إِنْ هَذَا إِلَّا أَسَاطِيرُ الْأَوَّلِينَ [سوره اﻷنعام : 25]

وَإِذَا تُتْلَى عَلَيْهِمْ آيَاتُنَا قَالُوا قَدْ سَمِعْنَا لَوْ نَشَاءُ لَقُلْنَا مِثْلَ هَذَا ۙ إِنْ هَذَا إِلَّا أَسَاطِيرُ الْأَوَّلِينَ [سوره اﻷنفال : 31]

وَإِذَا قِيلَ لَهُمْ مَاذَا أَنْزَلَ رَبُّكُمْ ۙ قَالُوا أَسَاطِيرُ الْأَوَّلِينَ [سوره النحل : 24] لِيَحْمِلُوا أَوْزَارَهُمْ كَامِلَةً يَوْمَ الْقِيَامَةِ ۙ وَمِنْ أَوْزَارِ الَّذِينَ يُضِلُّونَهُمْ بِغَيْرِ عِلْمٍ ۗ أَلَا سَاءَ مَا يَزِرُونَ [سوره النحل : 25] قَدْ مَكَرَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ فَأَتَى اللَّهُ بُنْيَانَهُمْ مِنَ الْقَوَاعِدِ فَخَرَّ عَلَيْهِمُ السَّقْفُ مِنْ فَوْقِهِمْ وَأَتَاهُمُ الْعَذَابُ مِنْ حَيْثُ لَا يَشْعُرُونَ [سوره النحل : 26]

قَالُوا أَإِذَا مِتْنَا وَكُنَّا تُرَابًا وَعِظَامًا أَإِنَّا لَمَبْعُوثُونَ [سوره المؤمنون : 82]لَقَدْ وُعِدْنَا نَحْنُ وَآبَاؤُنَا هَذَا مِنْ قَبْلُ إِنْ هَذَا إِلَّا أَسَاطِيرُ الْأَوَّلِينَ [سوره المؤمنون : 83]

وَقَالُوا أَسَاطِيرُ الْأَوَّلِينَ اكْتَتَبَهَا فَهِيَ تُمْلَى عَلَيْهِ بُكْرَةً وَأَصِيلًا [سوره الفرقان : 5] قُلْ أَنْزَلَهُ الَّذِي يَعْلَمُ السِّرَّ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۚ إِنَّهُ كَانَ غَفُورًا رَحِيمًا [سوره الفرقان : 6]

وَقَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَإِذَا كُنَّا تُرَابًا وَآبَاؤُنَا أَئِنَّا لَمُخْرَجُونَ [سوره النمل : 67]لَقَدْ وُعِدْنَا هَذَا نَحْنُ وَآبَاؤُنَا مِنْ قَبْلُ إِنْ هَذَا إِلَّا أَسَاطِيرُ الْأَوَّلِينَ [سوره النمل : 68]

وَالَّذِي قَالَ لِوَالِدَيْهِ أُفٍّ لَكُمَا أَتَعِدَانِنِي أَنْ أُخْرَجَ وَقَدْ خَلَتِ الْقُرُونُ مِنْ قَبْلِي وَهُمَا يَسْتَغِيثَانِ اللَّهَ وَيْلَكَ آمِنْ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ فَيَقُولُ مَا هَذَا إِلَّا أَسَاطِيرُ الْأَوَّلِينَ [سوره اﻷحقاف : 17]

إِذَا تُتْلَى عَلَيْهِ آيَاتُنَا قَالَ أَسَاطِيرُ الْأَوَّلِينَ [سوره القلم : 15] سَنَسِمُهُ عَلَى الْخُرْطُومِ [سوره القلم : 16]

۵. مومنان حقیقی بنام صدیقین و مخالفان قرآن به عنوان مکذبین معرفی شده اند.

وَمَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَالرَّسُولَ فَأُولَئِكَ مَعَ الَّذِينَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ مِنَ النَّبِيِّينَ وَالصِّدِّيقِينَ وَالشُّهَدَاءِ وَالصَّالِحِينَ ۚ وَحَسُنَ أُولَئِكَ رَفِيقًا [سوره النساء : 69]

وَلَقَدْ بَعَثْنَا فِي كُلِّ أُمَّةٍ رَسُولًا أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَاجْتَنِبُوا الطَّاغُوتَ ۖ فَمِنْهُمْ مَنْ هَدَى اللَّهُ وَمِنْهُمْ مَنْ حَقَّتْ عَلَيْهِ الضَّلَالَةُ ۚ فَسِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَانْظُرُوا كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُكَذِّبِينَ [سوره النحل : 36]

۶. برای تبیین دین خدا مجاز به بهره وری از امور نادرست و کذب نیستیم. بعبارت دیگر ، هدف وسیله را توجیه نمی کند.

وَقُلِ الْحَقُّ مِنْ رَبِّكُمْ ۖ فَمَنْ شَاءَ فَلْيُؤْمِنْ وَمَنْ شَاءَ فَلْيَكْفُرْ ۚ إِنَّا أَعْتَدْنَا لِلظَّالِمِينَ نَارًا أَحَاطَ بِهِمْ سُرَادِقُهَا ۚ وَإِنْ يَسْتَغِيثُوا يُغَاثُوا بِمَاءٍ كَالْمُهْلِ يَشْوِي الْوُجُوهَ ۚ بِئْسَ الشَّرَابُ وَسَاءَتْ مُرْتَفَقًا [سوره الكهف : 29]

قُلْ هَذِهِ سَبِيلِي أَدْعُو إِلَى اللَّهِ ۚ عَلَى بَصِيرَةٍ أَنَا وَمَنِ اتَّبَعَنِي ۖ وَسُبْحَانَ اللَّهِ وَمَا أَنَا مِنَ الْمُشْرِكِينَ [سوره يوسف : 108]

بر این اساس بنیان اصلی دین خدا بر این قرار گرفته که متن دین از جانب خداوند بی نهایت علیم و حکیم بر قلب پاک پیامبر(ص) نازل شود و ایشان نیز بر اساس صدق و راستی و دوری از کذب ، اسطوره و افسانه ، حق و باطل را از هم تفکیک نموده و با بیانی روشن محتوای دین را در اختیار افراد بشر قرار دهند. بدین خاطر با مشاهده ی تکرار واژه های ذیل می توان به اهمیت این موضوع پی برد که دین خدا از منشا حق ( خداوند) صادر شده و جز حقیقت در آن وجود ندارد و پیامبر ، دینش را از خداوند دریافت نموده و چیزی را از جانب خود تولید ننموده و بر آن نیفزوده و همیشه و در هر حال منتظر فرمانهای خداوند در قالب لفظ (قل) بوده و جز وحی الهی بر چیز دیگری متکی نبوده است. در اینجا لازم است میزان تکرار واژه های مرتبط با موضوع فوق به تفکیک بیان شود :

واژه ی باطل  ۲۵ بار تکرار شده

”         کذب  ۲۲۰   ”     ”

”        صدق   ۷۹  ”      ”

”        حق    ۲۷۲  ”      ”

”       افتری   ۱۸   ”      ”

”     من عندنا ۱۳   ”     ”

”      قل      ۶۱۸   ”      ”

”      مبین   ۱۲۵   ”      ”

 

والله اعلم بالصواب

 

محمد حامدی

نمایش بیشتر

محمد حامدی

استان کردستان- شهرستان بانه پژوهشگر دینی ? محمد حامدی در سال ۱۳۴۲ شمسی در خانواده‌ای هرچند فقیر اما مقید و مذهبی در شهر بانه به دنیا آمد. ایشان دوره ابتدایی و متوسطه خود را در مدارس توحید و سلمان فارسی در شهر بانه به اتمام رساند. بعد از اخذ مدرک دیپلم به دلیل مشکلات مالی و جنگ تحمیلی هشت ساله از تحصیلات عالیه بازماند. ? ایشان در سال ۱۳۶۷ شمسی در اداره ثبت احوال بانه مشغول به کار شد. استاد حامدی در سال ۱۳۶۹ ازدواج کرد که حاصل آن دو فرزند پسر می‌باشد. وی در بهمن ماه سال ۱۳۹۵ از کار بازنشسته شد. ? ایشان در اوان نوجوانی مدام درگیر پرسش‌های بنیادین زندگی انسان بود و همین امر سبب شد به مطالعه منابع و کتب دینی و ... روی بیاورد. حاصل چهل سال مطالعه‌ی ایشان در زمینه‌ی خوشبختی و سعادت انسان، ضبط صدها نوار صوتی با موضوع اسماء الحسنی و شناخت خدا، روز قیامت، خوشبختی، قضا و قدر، انسان شناسی قرآنی، آزمایش و ابتلا، چگونگی تعامل با ماهواره، فضایل اخوت، خانواده، جوانان، نفاق و ... و همچنین تألیف هشت کتاب با عناوین زیر بوده است: ▫️ انسان در جستجوی خوشبختی ▪️ آسیب‌شناسی مفاهیم دینی ▫️ چرا معامله با خداوند ▪️ مشکلات جنسی جوانان ▫️ روابط دختران و پسران (قبل از ازدواج) ▪️ ماهواره در ترازوی عقل و دین ▫️ نگاهی بر انسان‌شناسی قرآنی ▪️ رویارویی دین با چالش‌های معاصر (در پنج جلد)که جلد اول آن جدیدا چاپ گردیده است. ? مبنای کار فکری ایشان با محوریت قرآن و بازگشت به مفاهیم اصیل دینی بوده و پاسخ به این پرسش که راه خوشبختی انسان چیست؟ ? الحمدلله ایشان در قید حیات هستند و همچنان به کار پژوهش دینی و مشاوره و راهنمایی خانواده‌ها و جوانان برای ایجاد زندگی بهتر تلاش می‌کنند. ? از خداوند منان عمر باعزت و کرامت بیشتر برایشان طلب می‌کنیم.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا