آیا تاکنون با خودت خلوت کرده‌ای؟
معنی اینکه با خودت بنشینی چیست؟
یعنی کمی با نفست بنشینی مانند نشستن در یک جلسه با یک مربی تزکیه‌دهنده و محاسبه‌کننده، تنها با خودت و به دور از مردم، به‌ویژه اگر در سحرگاهان یا بعد از فجر باشد.
در وجود بعضی از خصلت‌‌‌ها در درونت تفکر کن که دوست داری تغییرشان دهی و مردم نیز قبلاً در رابطه با تغییر آن نصیحتت کرده‌اند.
مثلاً: زود خشمگین شدن
برای خودت برنامه‌ای بگذار تا آن را معالجه کنی.
و اینجا سؤالاتی است که باید پاسخشان را از خودت بپرسی:
۱. چه کارهایی است که مرا خشمگین می‌کند؟
۲. چطور با کسی که مرا خشمگین می‌کند رفتار کنم؟
۳. چه زیان‌‌‌هایی از زود خشمگین شدنم متوجه من می‌شود؟
۴. در نتیجه ی فرو بردن خشم و کنترل خشمم ممکن است چه مزایایی را بدست آورم؟
۵. با چه روشی رفتار کنم که به نفع من تمام شود مثلاً موضوع را به شوخی تبدیل کنم یا از آن چشم‌پوشی کنم یا بخندم؟
۶. آیا فکر کرده‌ای که روزی از روزها خودت را جای دشمنت قرار دهی، قبل از آن که خشمگین شوی؟
پاسخ‌دادن به این سؤالات به تنهایی کافی نیست، بلکه مهم تر از آن داشتن عزم بر تغییر است و با این تصمیم قاطع کارهای دیگری است که باید انجام شود که در مراحل زیر خود را نشان می‌دهند.
۱. دستانت را به سوی کسی که بنده‌اش را نا امید برنمی‌گرداند، بلند کن و از او یاری بخواه تا اخلاقت را تزکیه دهد مثلاً:
اللهم إني أسألك باسمك الحليم أن ترزقني الحلم وباسمك العفو أن ترزقني العفو اللهم جنبني الغضب اللهم إني أعوذ بك من الشيطان الرجيم
۲. کمک‌گرفتن از یک دوست مخلص ناصح: از تو می‌خواهم که هر وقت من را در حال انجام این عمل دیدی، مرا در کنارگذاشتن این خصلت کمک کنی.
۳. این عبارات را جلوی خودت بگذار تا شعارت در این سال شود «خشمگین شدن ممنوع» و آن‌‌‌ها را در چندین جای مختلف قرار بده: پشت تلفن، پشت لب تاب، بر روی کتابخانه، در ماشین یا حتی امضایت بر روی سندهایت شود.
۴. بدان که بهترین چیزی که اخلاق را پاک و تزکیه می‌کند در میان مردم بودن است نه گوشه‌ی عزلت گزیدن. اما همراه اختلاط با مردم، همیشه مراقب خودت باش.
۵. هر چیزی را که به خصلتی مربوط می‌شود که می‌خواهی تغییرش دهی(خشم) مطالعه کن زیرا که آگاهی از نمونه‌‌‌های سلف صالح، به انسان برای اقتدا و تغییر، همت می‌بخشد.
۶. به نوارهایی درباره‌ی این موضوع گوش فرا ده، به‌ویژه اگر نوارهای روانشناسان در این زمینه باشند، چرا که دارای تجارب مفید در شناخت جوانب مختلف روان و اصلاح آن هستند.
همیشه به یاد داشته باش که به خودت بگویی و تکرار کنی: «من خودم را دوست دارم و اصلاح خودم را دوست دارم» زیرا که هر کس خود را دوست داشته باشد، مردم را دوست دارد و هر کس بتواند خود را اصلاح کند، می‌تواند مردم را هم اصلاح کند.(بهمنی)
خلیل پارسا
